یکی از نقاط مهمی که در بخش هیپوتالاموس مغز قرار گرفته است وظیفه ی تنظیم زمان خواب در طی ۲۴ ساعت شبانه روزی می باشد.
این زمان سنج درونی به وسیله ی چند مولفه نظیر مدت زمان سیکل روز و شب هماهنگ و میزان می گردد.
زمانی که فرزندتان هنوز نوزاد است پیش بینی می شود که ساعات زیادی را در طی روز و شب در خواب سپری کند. بچه ها در سنین ۶ سالگی پیش بینی می شود که در شب هنگام تقریباً ۱۱ ساعت بخوابند و با افزایش سن آنان و رسیدن به دوره ی نوجوانی ، برای آنان تقریباً ۸ ساعت خواب در طی شب ضروری می باشد. در صورتی که برنامه ی زمان خواب فرزندتان با ساعت های ذکر شده اختلاف بسیاری داشته باشد ، کودکتان گرفتار اختلالات و مشکلات خواب می شود.
نمودها و نشانه های کم خوابی در کودکان Lack of sleep
- هراس و وحشت از رفتن به تخت خواب و خوابیدن به دلیل مسائلی مانند کابوس های شبانه ، اوهام و خیالات ترسناک خود کودکان و …
- ستیزه جویی ، رقابت جویی و یا خشم
- بالا رفتن تهییج پذیری غیرعادی و افراطی
- افسردگی
- کاهش میزان توجه
- پیشامدها و مسائلی نظیر مشکلات مدرسه ، اذیت و آزار توسط دیگران و …
- پیدایی معضلات و مسائل حافظه
دلایل کم خوابی و بی خوابی در کودکان
- عارضه ها و مریضی های کودک: زمانی که بچه ها مریض می شوند و دچار ناراحتی و دردهای جسمی و بدنی نظیر تب ، دل درد ، عفونت و … می گردند ، غالباً کم خواب می شوند.
- فشارهای عصبی: تنش های فکری و فشارهای روانی متاقر از مشاجره ی پدر و مادر ، دیدن فیلم ها و انجام بازی های خشن و ترسناک ، مشاحرات و درگیری با همکلاسی ها و دوستان ، توبیخ و کتک خوردن بچه ها به وسیله خانواده و یا مربیان ، تکالیف مدرسه و امتحانات و … دلایل فشارهای عصبی و تنش های فکری می باشند که از پیرامون به بچه ها منتقل می گردد و وضعیت آنان را تحت تاثیر قرار می دهد و آنان را گرفتار معظل بی خوابی و کم خوابی می سازد.
- اثرات جانبی استفاده از شماری از داروها: داروهایی که جهت مداوای مشکلات افسردگی ، بیش فعالی و داروهای ضد انعقادی مصرف می شوند ، قادرند سبب کم خوابی و بی خوابی در کودکان شوند.
- اختلالات روانی و پزشکی: بیماری هایی نظیر حساسیت ، آسم ، گرفتگی عضلانی ، توقف تنفسی و … قادرند موجب آشفتگی در خواب راحت و کافی کودکان شوند.
- عوامل محیطی: شلوغی و رفت و آمد زیاد ، دمای نامناسب محیط ، زیاد و کم بودن روشنایی مکان خواب و راحت و ایمن نبودن رخت خواب کودکان همه از عواملی می باشند که موجب کم خوابی و بی خوابی آنان می شوند.
درمان کم خوابی و بی خوابی در کودکان (خواب کودک)
اصلاح الگوی تغذیه ای کودکان
مواد غذایی مورد استفاده در برنامه غذایی کودک تاثیر به سزایی در تنظیم میزان خواب آنان دارد. والدین همچون افرادی که تاثیر اساسی در تهیه و تدارک احتیاجات تغذیه ای فرزندان خود دارند ، می بایست دقت نمایند که به مجرد دیدن بدخوابی و کم خوابی فرزندان خود برنامه غذایی وی را بازبینی نمایند. برای نمونه ، مصرف نوبت های غذایی زیاد و دیرهضم و یا خوراک و نوشیدنی های کافئین دار پیش از خواب موجب کم خوابی و بدخوابی در بچه ها می شود.
فعالیت های ورزشی و جسمی
بچه ها می بایست ساعاتی از روز را به فعالیت ها و حرکت های جسمی و ورزشی مناسب بپردازند. پدران و مادران هم می بایست فرزندان خود را به اجرای فعالیت های بدنی و بازی های جنبشی ترغیب نمایند. در عصر حاضر بچه ها اغلب وقت خود را به بازی های رایانه ای مشغول می شوند که افزون بر بی تحرکی ، اضطراب و فشارهای عصبی هم به آنان منتقل می گردد که تمام این عوامل موجب کم خوابی و بدخوابی در بچه ها می شود.
مهیا ساختن محیط ساکت و راحت برای کودک
پدران و مادران وظیفه دارند جو و محیط منزل و خانواده را دوستانه و مهرپرور و پر آرامش حفظ نمایند و از هر نوع دعوا و جدل و گفت و گو در مقابل فرزندان خود اجتناب کنند. وجود یکی از والدین در زمان پیش از خواب در اتاق بچه ها ضروری می باشد. سعی کنید اوقات خوب و بدون استرسی را پیش از خواب برای آنان در اتاقشان فراهم سازید تا آنان با رغبت و به راحتی به پیشواز موعد مقرر زمان خواب بیایند.
الگوهای رفتاری خانواده
معمولاً علل کم خوابی و بدخوابی بچه ها از سرمشق ها و نمونه های رفتاری و روال زندگی نادرست خانواده نشات می گیرد. به کارگیری تا دیرهنگام از تلویزیون ، رایانه ، موبایل ، برنامه غذایی نادرست ، شب بیداری های مکرر و … عادت ها و الگوهایی نیستند که بچه ها از زمان متولد شدن در وجودشان نهفته شده باشد ، از این رو پدران و مادران بایستی الگوهای رفتاری سالم و سودمندی را در خانواده پایه ریزی نمایندچرا که همه ی موارد گفته شده قادر است موجب کم خوابی و بدخوابی و حتی روند رشد آنان را تحت تاثیر قرار دهد.
موضوعات مرتبط :