در مقاله قبلی به اهمیت خلاقیت و اینکه توانایی خلاقیت بخشی از توانایی ذهنی و هوشی افراد است پرداختیم.

همچنین به عوامل فردی و اجتماعی که موجب تقویت یا ضعف این توانایی ذهنی در کودکان می شود اشاره کردیم. در ادامه همان بحث در این مقاله بیشتر به عوامل خانوادگی ، تربیتی و محیطی که می تواند موجب تقویت هوش و قدرت خلاقیت کودکان شود می پردازیم تا خانواده ها بتوانند با آگاهی از این عوامل ، شرایط محیطی و زندگی خود را به نحو مثبتی تغییر دهند و آثار آن را در عملکردهای ذهنی کودکان خود همچون هوش و خلاقیت مشاهده کنند. از جمله مهمترین و تأثیر گذارترین عوامل می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

استعدادیابی کودکان               تست هوش کودک

یک) فضای آکنده از احترام

شاید عجیب به نظر برسد ولی کاملاً حقیقت دارد که در محیط های زندگی که در آن احترام بین افراد ، یعنی بین والدین با یکدیگر و والدین با کودکان  حاکم است ، کودکان با توانایی های هوشی بالا تربیت می شوند. علت این مسئله را می توانیم اینگونه توضیح دهیم که در چنین فضاهایی معمولاً کودکان استرسهای کمتری دارند و راحت تر می توانند توانایی های ذهنی و هوشی خود را نشان دهند.

از طرفی نگران این نیستند که با ارائه کارهای خلاقانه خود از طرف بزرگترها یا سایر اعضای خانواده مورد سرزنش  یا تمسخر قرار بگیرند. همچنین در این محیط کودکان یاد می گیرند که برای بیان خواسته های خود از مناسب ترین کلمات استفاده کنند که همین موجب تقویت هوش کلامی و در نتیجه خلاقیت کلامی کودکان خواهد شد.

دو) فراهم کردن فضای آزادانه

همه ما به خوبی می دانیم که داشتن آزادی برای بروز خلاقیت تا چه حد می تواند مفید باشد. اگر در فضای خانه و محل تحصیل ، فضای آزادانه برای کودکان و دانش آموزان فراهم شود آنها می توانند بدون هیچ نگرانی به ابراز تفکرات ، تخیلات و عملکردهای خلاقانه خود بپردازند. همچنین بهتر است به جای اینکه تلاش کنیم کودکان همچون ما فکر کنند سعی کنیم تفکر کودک را در سمتی که در حال حرکت است سمت و سو دهیم نه اینکه آن را تغییر دهیم. به این طریق می توانیم آزادی را برای بروز خلاقیت کودکان و ابراز سایر توانایی های هوشی در آنها فراهم کنیم.

سه) تربیت کودکان مستقل

کودکان تا زمانی که یاد نگیرند باید از والدین خود مستقل باشند نمی توانند دست به کارهای خلاقانه یا حتی تفکر مستقل بزنند. سعی نکنید کودکان را وابسته به خودتان تربیت کنید ، بلکه چه از نظر تفکر و چه از نظر عملکرد و رفتار ، همیشه تلاش کنید کودکان مستقلی داشته باشید.

این استقلال به معنی کمرنگ کردن ارتباط عاطفی نیست. بلکه برعکس ، در چنین ارتباط هایی ، ارتباط عاطفی عمیق و سازنده شکل می گیرد. شما می توانید عشق خود را به کودکتان نشان دهید ولی هرگز کاری نکنید که آنها به شما وابسته باشند یا شما به آنها وابسته شوید. در شرایطی که بین افراد وابستگی جای خود را به دلبستگی می دهد ، اضطراب و استرس افزایش پیدا می کند، زیرا مدام نگران طرف مقابل است و جرأت انجام کارهای مستقل و خلاقانه را یا ندارد یا به خود نمی دهد.

چهار) بازیهای ساختن

بازیهایی که در آنها کودکان می توانند اشیاء گوناگون را کنار یکدیگر بگذارند و یک چیز جدید بسازند را می توانیم از بهترین و مناسب ترین بازیها برای کودکان بدانیم. سعی کنید از بازیهایی که در آنها کودکان با قطعات مختلف یا قطعات پلاستیکی کوچکی که با سر هم کردن آنها می توانند چیزهای مختلف بسازند استفاده کنید. هر چه قدر تعداد این اسباب بازیها برای کودکان بیشتر و متنوع تر باشد بهتر است.

البته لازم نیست همیشه بازیهای گران قیمت تهیه کنید بلکه می توانید برخی از آنها را خودتان با کاغذ یا مقوا بسازید و برخی از آنها را نیز بخرید. در ساختن این بازیها با کودک همراه شوید تا علاقه او به ساختن چنین اشیائی بیشتر شود. در نهایت به یاد داشته باشید که در اغلب اوقات اسباب بازیهای ارزان قیمت ولی متنوع برای کودکان بخرید زیرا این کار موجب می شود علاوه بر این که به ارزش پول پی می برند بلکه با چیزهای متنوع تری مواجه می شوند و تجربه های متنوع در افزایش قدرت خلاقیت کودکان بسیار مهم است.


چه عواملی موجب ضعف یا قوت هوش و خلاقیت فرزندانمان می شود ؟ (قسمت اول)

 

نوشته چه عواملی موجب ضعف یا قوت هوش و خلاقیت فرزندانمان می شود ؟ (قسمت دوم) اولین بار در مرکز تحقیقات هوش نیک. پدیدار شد.