ضریب هوشی یا IQ یکی از معیارهایی است که میتوانید برای سنجش برخی از تواناییهای ذهنی خود به آن رجوع کنید. توجه داشته باشید که هوش انواع مختلف دارد و برای اینکه هوش خود را در زمینههای مختلف بسنجید، باید در زمنیههای تخصصی مختلف، خود را محک بزنید. پس، IQ همه چیز نیست! با توجه به این موضوع، اگر میخواهید به IQ خود پی ببرید، میتوانید با آزمونهای استاندارد خودتان را بسنجید. در این مقاله پاسخ سوال « ضریب هوشی چیست ؟» را میگیرید با نحوه محاسبه ضریب هوشی آشنا میشوید و طبقه بندی ضریب های هوشی مختلف را میشناسید. البته این همه ماجرا نیست! اگر آماده حضور در جلسه معارفه ضریب هوشی هستید، با هوش نیک همراه باشید!
ضریب هوشی چیست؟
اولین سوالی که در مورد ضریب هوشی به ذهن میرسد، این است که ضریب هوشی چیست ؟ ضریب هوشی در واقع ترجمه عبارت انگلیسی Intelligence Quotient است که به طور مخفف، IQ نام دارد. ضریب هوشی یا IQ معیاری برای سنجش هوش است و به صورت یک عدد نمایش داده میشود. این مفهوم معیاری برای سنجش بعضی از تواناییهای شناختی انسان است. از IQ برای تشخیص و تعیین بیشتر تواناییهای شناختی بهره میبرند. IQ بیشتر تواناییهای نیمکره چپ مغز یعنی سنجش توانایی های استدلال منطقی و حل مسائل و مسئلهها را مورد سنجش قرار میدهد.
ضریب هوشی شما چند است؟!
پس از یافتن پاسخ سوال ضریب هوشی چیست ، کنجکاو میشوید که بدانید ضریب هوشیتان چقدر است. اگر می خواهید بدانید IQ شما چند است، میتوانید با استفاده از تست های هوش جواب سؤال تان را بگیرید. تستهای تعیین IQ بسیار متنوع هستند، معمولا استاندارد سطح متوسط IQ عدد ۱۰۰ است. همانطور که به این موضوع اشاره شد، آی کیو، هوشهای مختلف شما را نمایندگی نمیکند و فقط بخشی از تواناییهای ذهنی شما را مورد سنجش قرار میدهد.
محاسبه ضریب هوشی به چه صورت انجام میشود؟
سوال بعدی این است که محاسبه ضریب هوشی چگونه صورت میگیرد؟! سنجش IQ سالهاست که در حوزه روانشناسی، جزء موارد جذاب و پرطرفدار شناخته میشود. تستهای هوش برای تشخیص IQ طرفدارهای زیادی را در سرتاسر دنیا جذب خود کرده است. از همان ابتدای پیدایش تعیین ضریب هوشی، کارشناسان مختلف دست به ابداع تستهای هوش مختلف زدند و تلاش کردند که طبقه بندی دقیقی از هوش و IQ ثبت کنند.
تستهای هوش مختلفی طراحی شدهاند که با استفاده از آنها میتوانید IQ خود را به دست بیاورید. از نمونه تستهایی که امروزه بسیار باب هست، میتوان به تست هوش وکسلر، بینه و گاردنر اشاره کرد. با این که تستهای هوش زیادی برای دستیابی به آی کیو وجود دارند، ولی از بین این تستها این سه نوع آزمون، بسیار پرطرفدار هستند و با درصد بالا دقیق شناخته شدهاند.
برای این که بدانید محاسبه ضریب هوشی شما به چه صورت انجام میشود، توجه کنید که برای یافت ضریب هوشیتان به سوالات مختلف تست هوش پاسخ میدهید. این سوالات دارای درجههای سختی مختلف هستند که با پاسخ دادن به هر کدام از این سوالات، امتیازهایی را دریافت میکنید. پس از جمع کل امتیازهای دریافتی شما از پاسخ به سوالات تست هوش، میتوانید آن را برای رسیدن به ضریب هوشیتان به کار بگیرید.
چگونه به میزان IQ خود پی ببرید؟
بعد از انجام تست هوش به فردی نیاز دارید که جواب تست شما را تفسیر کند و راهنمایی لازم را به شما بگوید. در غیر این صورت نمیتوانید پاسخ درستی را از تست IQ بگیرید و نسبت به پایین، متوسط یا بالا بودن ضریب هوشیتان آگاهی پیدا کنید. معمولا امتیاز IQ شما نسبت به سایر افراد بزرگسال جامعه سنجیده میشود.
آی کیوی متوسط به چه معناست؟
طبقه بندی های ضریب هوشی متنوع است. اگر پس از محاسبه ضریب هوشی خود، به متوسط بودن ضریب هوشیتان پی بردهاید، نگران نباشید! بیشترین آمار IQ در سطح جهان، IQ متوسط است. پیش از این که به واسطه نتیجه تست هوشتان در مورد هوش خود قضاوت کنید، به نکات زیر را در مورد ضریب هوشی توجه کنید.
- IQ می تواند به عنوان معیاری برای محاسبه توانایی ها در استدلال منطقی و حل مسائل به کار بیاید و نماینده کل هوش شما نیست. پس هیچ وقت با آگاهی از IQ متوسطتان، تصور نکنید که تمام توانایی های شما صد درصد مشخص شده است. زیرا شخصی با IQ متوسط میتواند یک موزیسین نابغه، یک نقاش خلاق و یا یک خواننده درجه یک باشد.
- تستهای هوش نمیتوانند بیان کنند که درک و کنجکاوی شما نسبت به دنیای اطرافتان چقدر است یا توانمندی شما نسبت به درک و مدیریت احساسات چه میزان است. برخی متخصصان به ویژه دنیل گلمن معتقد هستند که هوش عاطفی یا EQ بسیار مهمتر از IQ است. با اینکه IQ بالا این امکان را به شما میدهد که در برخی از موقعیتها اثرگذار عمل کند، هیچ وقت قادر نیست که زندگی موفقی را برایتان تضمین کند.
- طبق نتایج تحقیقات محققان و متخصصان، IQ در طول زمان قابل تغییر است. در یکی از تحقیقات که روی ضریب هوشی جوانان انجام شده است، جواب های به دست آمده از تحقیقات IQ نشان داده است که ضریب هوشی افراد مورد آزمایش در طول چهار سال تا ۲۰ واحد تغییر کرده است.
ضریب هوشی نابغه ها چقدر است؟!
نباید آی کیو را تضمینی برای موفقیت و انجام تصمیمات درست و به جا در نظر بگیرید. برای اینکه بتوانید عملکردهای صحیحی در زندگی داشته باشید، باید از هوشهای مختلفتان بهره بگیرید. برای مثال اگر هوش بالای ۱۲۰ داشته باشید ولی هوش میان فردیتان بالا نباشد، نمیتوانید در بخشهایی از زندگی، خیلی موفق عمل کنید. در اصل تست ضریب هوشی معیاری برای محاسبه تواناییها در استدلال منطقی و حل مسائل است؛ اما زمینه های مهارتی و تواناییهای بالقوه دیگری هم در زندگی وجود دارد که ممکن است افرادی که آی کیوی پایینتری دارند، در آن ها عملکرد بهتری از خود نشان دهند، اما افرادی با IQ بالاتر، در آن زمینه مهارتی خوب عمل نکنند.
IQ خود را ارتقا دهید!
یکی از نکات مهمی که در مورد ضریب هوشی وجود دارد، این است که این ضریب قابلیت بالا رفتن دارد و میتوانید آی کیوی خود را افزایش دهید. برای تقویت و رشد آی کیو میتوان تلاشهای بسیاری انجام داد و ذهن را با چالشهای جذابی رو به رو کرد! پس برای این که IQ بالایی داشته باشید، هیچوقت دیر نیست و میتوانید IQ خود را به دست خودتان بالا بکشید!
با جدول طبقه بندی ضریب هوشی آشنا شوید!
پس از انجام آزمونهای تست هوش و کسب نمره خود، میخواهید بدانید که کدام طبقه بندی ضریب هوشی قرار میگیرید. آیا توانستهاید بالاترین سطح را در دستهبندیهای تست هوش کسب کنید یا هنوز به صدر جدول نرسیدهاید؟! تاکنون تستها و جدولهای مختلفی در رابطه با طبقه بندی ضریب هوشی طراحی شده است. معروف ترین و رایج ترین جدول طبقه بندی ضریب هوشی در ادامه به نمایش درآمده است.
طبقه بندی ضریب های هوشی |
|
محدوده ضریب هوشی |
طبقه بندی ضریب هوشی |
۱۴۵ – ۱۶۰ |
بسیار با استعداد |
۱۳۰ – ۱۴۴ |
با استعداد |
۱۲۰ – ۱۲۹ |
برتر |
۱۱۰ – ۱۱۹ |
بالاتر از متوسط |
۹۰ – ۱۰۹ |
متوسط |
۸۰ – ۸۹ |
پایینتر از متوسط |
۷۰ – ۷۹ |
در مرز |
۵۵ – ۶۹ |
دارای اختلال خفیف |
۴۰ – ۵۴ |
دارای اختلال زیاد |
بیشترین آی کیو متعلق به کیست؟
طبق جدول طبقه بندی ضریب هوشی ، آی کیو زیر ۷۰، در رده IQ پایین قرار میگیرد. همچنین IQ بالای ۱۲۰، نشانگر ضریب هوش بالاست و افراد دارای این سطح از آی کیو را میتوان در دسته نابغهها قرار داد. البته ضریب آی کیو میتواند تا مرز ۲۰۰ هم بالا برود! شاید برایتان کنجکاویبرانگیز باشد که بدانید بالاترین میزان IQ به چه کسانی متعلق بوده است؟ در ادامه پاسخ این سوال را خواهید گرفت.
بیشترین آی کیوی دنیا متعلق به «ویلیام جیمز سیدیس» بود که بهره هوشی او بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ تخمین زده شده است! ویلیام جیمز سیدیس در سن پنج سالگی به ۵ زبان زنده دنیا مسلط بود. او در سن یازده سالگی وارد دانشگاه هاروارد شد! هنوز هم کسی نتوانسته است رکورد او را در هوش بزند. در حال حاضر باهوش ترین فرد جهان، «ترنس تائو» شناخته شده است که IQ او ۲۳۰ است. او در سن بیست سالگی مدرک دکترای خود را دریافت کرد و در سن ۲۴ سالگی به عنوان جوانترین استاد UCLA شناخته شد! به نظرتان، شما در کدام طبقه بندی ضریب هوشی قرار میگیرید و آیا میتوانید رکوردهای آی کیو را جا به جا کنید؟!
سخن آخر
همانطور که قبلا اشاره شد، IQ به تنهایی معیار شکست یا موفقیت نیست. این امکان این وجود دارد که شخصی دارای IQ پایینی باشد ولی در زندگی به موفقیت های زیاد دست پیدا کند. همچنین ممکن است شخصی دارای ضریب هوشی بالایی باشد ولی موفقیت زیادی در زندگی به دست نیاورده باشد. پس نباید IQ را معیار شکستها و موفقیتهای زندگیتان قرار دهید و خیلی روی آن حساب کنید!
اگر علاقهمند شدهاید که آی کیوی خود یا کودکتان را بدانید و متوجه شوید که در کدام طبقه بندی ضریب هوشی میتوانید به هوش نیک مراجعه کنید. مجموعه هوش نیک به عنوان اولین مرکز تخصصی تحقیقات هوش مالی کودک ایران، خدماتی مانند استعدادیابی، اجرای انواع تست هوش کودک، تقویت هوش مالی کودک، مشاوره تخصصی هوش، روانشناسی کودک، روانشناسی خانواده، اجرای تست هوش بزرگسال و خدمات دیگری را به مراجعین خود ارائه میدهد.
همین حالا در هوش نیک وقت بگیرید
نوشته ضریب هوشی چیست؟ آشنایی با طبقه بندی ضریب هوشی اولین بار در مرکز هوش کودک نیک. پدیدار شد.