دانستنیها

مونته سوری ، آموزش مونته سوری و بازی های آموزشی مونتسوری موضوع این مطلب آموزشی در مورد مونته سوری می باشد. آموزش مونته سوری برای بچه ها در سنین مختلف را بررسی خواهیم کرد.

شیوه­ی مونتسوری یک شیوه و سبک تعلیمی می­باشد که بر پایه اندیشه و عمل بنا شده و به وسیله­ی ماریا مونته سوری تدوین و شکل گرفته است. مونتسوری یک شیوه ­ی تعلیمی است که مبتنی بر کارها و اعمال مستقل ، آموختن با به کارگیری حواس و بازی­های گروهی و جمعی انجام می­گیرد. در این روش آموزشی ، بچه ها در تصمیم گیری و گزینش­های خویش به ابتکار و نوآوری دست پیدا می­کنند ، از آنجایی که راهنما و مربی کارها و اعمال فراخور و مناسب سن و سال کودکان را جهت راهنمایی این پروسه عرضه می­نماید ، بچه ها به شکل جمعی و مشارکتی و نیز به گونه­ای انفرادی جهت یافتن و فهم و استنباط علم حاضر در دنیا و بهبود و پرورش اوج مهارت­ها و استعدادهای خود فعالیت­های لازم را انجام می­دهند.

زمینه های آموزشی روش مونته سوری :

• فضا و مکان موجود: جای گرفتن رده های مختلف در کنار یکدیگر.
• استقلال و اختیار: اختیار در گزینش کارها و اعمال مورد تمایل و خوشایند از میان کارها و امور در دسترس ، با حضور مربی و یا معلم.
• مربی و معلم: فاصله های زمانی فعالیت بدون دخالت و وساطت بلاواسطه و با حضور راهنما و یا مربی.

فضا و مکان تعلیمی از سه مولفه­ی راهنما و مربی ، بچه ها و مکتن و فضای فیزیکی صورت پذیرفته است. وظیفه­ی راهنما و مربی در کلاس ترغیب خودمختاری و خودگردانی کودکان در قالب حفظ نظم می­باشد. بچه ها در حیطه­ی اعمال و امور موجود ، در تصمیم گیری و گزینش امور و شیوه اجرای آن استقلال و اختیار دارند و ارشاد و مشاوره­ی راهنما در زمان تقاضا و احتیاج بچه ها و نه پی بردن و درک راهنما انجام می­شود. در این سیستم مهارت ، استقلال و خودگردانی بچه ها پرورش و پیشرفت می­نماید. بچه های کم سن و سال­تر از کودکان رده های سنی بالاتر خود چیزهایی را می­آموزند و کودکان رده­ی سنی بالاتر با تعلیم و تدریس به کودکان رده­ی سنی پایین­تر موارد تعلیم دیده­ی خود را تکرار و ثابت می­سازند.

بچه ها از میان بازی­ها و کارهای مقتضی سن و سالشان ، یک بازی و کار را گزینش نموده و آنگاه با شیوه و سبک خود به اجرای آن مشغول می­شوند. در روند گزینش و تصمیم گیری در صورتی که مدد و هدایتی بخواهند مربی و راهنما به میزان تقاضای بچه ها به آنان کمک و آنان را هدایت می­نماید. نقش دیگر مربی و راهنما در این شیوه برقراری نظم جو و محیط کلاس و فضای موردنظر می­باشد. بازه های زمانی اجرای کارها و امور مدیدتر از کلاس­های عادی می­باشد و بچه ها در این بازه به اجرای امور و بازی­های خود مشغول می­شوند و راهنما دخالت و وساطتی در جریان فعالیت­های آنان نخواهد داشت.

شیوه­ی آموزشی مونته سوری بر این عقیده پابرجاست که مهارت­ها و ظرفیت­های اساسی و نهادین بچه ها در سال­های نخست حیات آنان از ۳ تا ۶ سالگی صورت می­پذیرد. این مهارت­­­ها و قابلیت­ها فقط از طریق مدرسه  رفتن به دست نمی­آید. بچه ها در جهانی گام می­نهند که از پیش شکل گرفته و دائماً در حال تحول و دگرگونی است. شیوه ی آموزشی مونته سوری تصریح می­کند که بچه ها احتیاج دارند که  نحوه زندگی عملی را در این جهان بیاموزند و خودشان را با آن سازگار و هماهنگ سازند. از این رو آنان احتیاج دارند مهارت­ها و استعدادهای الزامی نظیر ثبات و ایستادگی در کارها ، استقلال ، متکی بودن به خود ، متمرکز شدن و به علاوه مهارت ارتباط با سایرین را هم از دوران خردسالی به دست آورند. این­ها مهارت­هایی می­باشند که غالباً در مدرسه و یا در منزل همچون دیگر مباحث جهت تعلیم دادن به کودکان لحاظ نمی­شوند.

در شیوه­ی مونته سوری عقیده بر این است که احتیاجات بچه ها به گونه­ای به وسیله­ی جو و فضای موجود و در خور و با حضور مربی و معلم در نظر گرفته می­شود که بچه ها به صورت نهادین از احتیاجات خود و سایر افراد مطلع و از آن شناخت می­یابند و این قدرت و قابلیت را کسب می­کنند تا خودشان این نیازها را با شیوه های مبتکرانه رفع سازند. از این رو احساس خشنودی ، آزادی و اختیار و خودجوش بودن خواهند نمود و از ساماندهی و انتظام درونی برخوردار می­شوند.

پیش نیازهای شیوه ی آموزشی مونته سوری

شیوه­ی تعلیمی و تربیتی مونته سوری نخست جهت تعلیم به بچه های کم توان ذهنی و دچار اختلالات رشد و با قصد و نیت تعلیم اولیه به خردسالان ایجاد و تدوین گردید. مونته سوری بر چند اساس پایه سفارش داشت:

• احترام نهادن به بچه ها همچون یک شخص بزرگسال.
• اطلاع و آشنایی با روال شرد و نموی بچه ها و این نکته که بچه ها می­بایست با ژرف نگری و با دقت و حساس دیده شوند.
• دقت به این موضوع که بازی و سرگرمی و تفریح بچه ها ، کار و حرفه بچه هاست.

نظام و طرح آموزشی مونته سوری بر روی پنج جنبه زیر مرکزیت می ­یابد:

• مهارت­های زندگی: در زندگی عملی بچه ها یاد می­گیرند چطور و به چه طریق امور فردی و کارهای روزانه خود را انجام دهند و به رفع نیازهای خود بپردازند.
• مهارت­های حسی و حرکتی: دکتر مونته سوری نظاره کرد بچه ها مرحله های حسی گوناگونی را سپری می­کنند در خلال این مرحله ها ، قابلیت فراوانی جهت پذیرش و درک توانایی­های خاص فراگیری دارند. وی تاثیر و اهمیت پرورش این حواس را در دوره­ی سنی ۲ تا ۶ سال را متذکر شد. در این دوره ی سنی بچه ها رغبت دارند که از حواس خود بهره بگیرند و آن را تکمیل نمایند. بدین سبب موارد تعلیمی به صورتی طراحی می­گردد که بچه ها توسط آنان مشاهده کردن ، گوش دادن ، لمس نمودن ، حس و حرکت را فراگیرند.
• مهارت­های زبان آموزی: کلام و گفتار آدمی موضوعی مهم و اساسی است. بچه ها در این شیوه آموزشی ترغیب می­گردند تا ایده ها و اندیشه های خود را به صورت زبانی و کلامی بازگو و مطرح نمایند. آنان یاد می­گیرند واژه ها و کلمات را با علامت گذاری از یکدیگر تشخیص دهند و بدین طریق در مطالعه کردن ، اعراب گذاری کلمات و درست نوشتن ترقی نمایند.
• مهارت­های ریاضی: بچه ها در این روش می­آموزند چیزهای مختلفی را شمارش نمایند تا پس از آن قادر باشند چیزهایی نظیر گوی­های رنگی را بشمارند. این مورد برای تعداد زیادی از بچه های استثنایی قادر است سودمند واقع گردد.
• مهارت­های فرهنگ و علوم: بچه ها در مورد سایر مرزوبوم­های مختلف چیزهایی را فرا می­گیرند. به علاوه حیوانات و نحوه­ی زندگی آنان را مشاهده و ارزیابی می­نمایند. تاریخ ، جغرافی ، هنر و دیگر علوم از مباحث یادگیری می­باشد.

فضاهای آموزشی مونته سوری از یادگیری بچه ها از زمان متولد شدن تا دوران مدرسه را هدایت و حمایت خواهد نمود:

شیوه­ ی تعلیمی مونته سوری برای بچه ها از تولد تا ۳ سالگی :

• یک جو و فضای ایمن و جالب را جهت رشد بچه ها مهیا می­سازد.
• خودباوری و متکی شدن به خود را جهت بروز مهارت­ها و قابلیت­هایشان بالا می­برد.
• همسویی حرکتی و توان و تسلط کلامی و گفتاری را افزایش می­دهد.
• امکان و شرایط به دست آوردن آزادی و خودمختاری را در امور روزمره فراهم می­سازد.
• در این شیوه بچه ها به وسیله­ی رابطه ی بلاواسطه با فضا و جو موجود و از طریق حواس پنج گانه و به وسیله­ی ابزار و وسایل ویژه توانایی­ها و قابلیت­های گوناگونی را به دست می­آورد.

شیوه ی تعلیمی مونته سوری برای بچه های ۳ تا ۶ ساله :

• پرورش و توسعه خودمختاری و آزادی میزان کار ، استقامت و پایداری در امور و تکالیف و بهبود ساماندهی و نظم.
• ارتقای رشد اجتماعی به وسیله­ی تعاملات توام با احترام و فهم و استنباط بازتاب و نتایج موثق و عادی آن.
• مواد گوناگون جهت تصحیح تاثیر ذهنی حاصل از برخوردهای محرک­های خارجی با حواس.
• بهبود و پیشرفت علم و اصول ریاضی.
• عرضه امکانات و شرایطی جهت کشف تخیلات منتهی به خودباوری ، مطرح کردن مبتکرانه.

شیوه تعلیمی مونته سوری برای بچه های ۶ تا ۱۲ ساله :

• امکانات و موقعیت­هایی جهت نویابی­های ذهنی مشترک مهیا می­سازد که در آن قابلیت­ها و مهارت­ها و سلایق بچه ها مورد راهنمایی و پشتیبانی واقع می­گردد.
• پشتیبانی از بهبود و پیشرفت خودباوری ، ایده ها و پندارها ، آزادی ذهنی و کارآیی.
• تقویت فهم و استباط وظایف کودک در اجتماع ، فرهنگ و در دنیای مادی.

شیوه­ی تعلیمی مونته سوری برای بچه های ۱۲ تا ۱۵ ساله:

• دادن فرصت و امکانات به نوجوان در همه­ی سطوح مالی و مدیریتی.
• همکاری آنان با افراد بزرگسال با درایت عمیق­تر و وسیع­تر.
• به وجود آوردن عرصه های جهت ورود به امور و فعالیت­های عملی و تجربی.
• سفارش و توصیه بر پیشرفت­های گفتاری و کلامی.
• خودباوری و به دست آوردن توانایی­هایی در بهبود و پیشرفت تعاملات شخصی و اجتماعی.

دکتر مونته سوری پیش از کامل نمودن و جلو بردن نگرش تعلیمی به این سطح ، فوت شد. از این رو  در زمان کنونی هیچ راهنما و مربی در این سطح در جهت تعلیم این دوره وجود ندارد. ولی تعدادی از کلاس­ها و فضاهای آموزشی مونته سوری برای این دوره­ی سنی وجود دارد که با کارشناسان خود در پی دست یافتن به معیارها و نمونه های این سطح می­باشند.

تست هوش ریون یا آزمون هوش ریون یکی از تست­ها و شیوه­ های معمول جهت سنجش میزان هوش بهر ، IQ در دنیا است.

در ایران هم سالیان طولانی است که آزمون هوش ریون جهت اندازه­گیری هوش بهر ، IQ دانش آموزان در دوره­های گوناگون سنی به کار گرفته می­ شود و یکی از ادوات و روش­های اصلی کارشناسان جهت سنجش IQ بچه­ ها در رده­ های سنی کوچک و بزرگ می­باشد. این تست که در سال ۱۹۳۸ به وسیله­ ی پن روز و ریون تهیه و ایجاد گردیده است ، از ۶۰ پرسش تصویری و از ۵ مجموعه­ی ۱۲ تایی A , B , C , D ,E تدوین و ساخته شده است.

آزمون هوش ریون یا تست هوش ریون که به گونه­ی تصویری عرضه می­گردد یکی از مستندترین آزمون­های سنجش هوش اشخاص به شمار می­آید که اصل و مبنای آن عرضه تصاویر تجریدی و ذهنی می­باشد که در ضمن آن ­میزان هوش اشخاص اندازه­گیری خواهد شد.

به سبب آسان بودن به کارگیری و تحلیل و تشریح آن و همچنین وابسته نبودن آن به کلام و توانایی­های گفتاری و مطالعه و نوشتن افراد ، آزمون­های ماتریس از استفاده­ی میسر و قابل اجرای وسیعی برخوردارند. آزمون هوش ریون سیاه و سفید ، همچون آزمون سنجش هوش در جامعه­ای کلی ، هم برای افراد بزرگسال و هم بچه­ ها و نوجوانان ، جهت تست هوش آزمایی برای استخدام ­های کاری و جهت سنجش کلینیکی نظیر اوتیسم مورد استفاده قرار می­گیرد.

آزمون روان سنجی ریون جهت سنجش هوش بهر رده ی سنی ۵ تا ۶۵ سال تهیه گردیده اما مطلوب­ترین استفاده از تست هوش ریون برای رده­ی سنی ۱۰ تا ۱۸ سال می­باشد ، از این رو تست هوش آزمایی ریون جهت اندازه گیری رشد و نموی مغزی بچه ­ها در رده­های سنی دبستان تا دبیرستان بهترین کاربرد را دارد. در آزمون ماتریس پیشرونده برای کودکان برخلاف آزمون هوش ریون سیاه و سفید بزرگسالان از تصاویر و پرسش­های رنگی مختلفی جهت گیرایی و جذابیت فراوان­تر استفاده شده است.

آزمون هوش ریون یا تست هوش ریون برای نوجوانان :

در آزمون هوش ریون برای نوجوانان غالباً ۶۰ پرسش تصویری در دسترس فرد قرار گرفته که این سوالات تصویری معمولاً از نوع اشکال هندسی می­ باشد. بعد از جواب دهی به پرسش­ها ، میزان بهره هوشی ، IQ شخص معین و اعلام می­ گردد.

در آغاز آزمون ، پرسش­های آسان­تری طراحی شده و اندک اندک پرسش­ها دشوارتر و مشکل­تر خواهد شد. بدین سبب است که این آزمون اغلب برای اشخاص رده­ی بیشتر از ۸ سال مورد استفاده و مطلوب­تر می ­باشد. هر قسمت از پرسش­ها غالباً یک شکل ناتمام است که می­بایست به وسیله  انتخاب شخص کامل گردد. هنگامی که قسمت صحیح شکل کشف و انتخاب شد آن را در قسمت مورد نظر جای داده و بدین گونه ، پرسش­ها کامل و پایان می­یابد.

تست هوش ریون برای بزرگسالان :

آزمون هوش ریون با ماتریس پیش رونده ، یک تست هوش سنجی تحلیلی می­باشد که به صورت وسیعی کاربرد داشته و از درجه امتیاز و برجستگی بالایی برخوردار است.

ولی این مسئله تایید گردیده است که آزمون ریون متقضی اشخاص بزرگسالی که به صدمات مغزی مبتلا می ­باشند نبوده و برای آنان استفاده­ای نخواهد داشت چرا که آزمایش­های کلینیکی روشن ساخته ­اند که تست هوش ریون در اشخاص دچار صدمه مغزی برآیند فراخوری نداشته و اطلاعات درستی را ارائه نخواهد داد. بعد از ساماندهی برآیندها و آنالیز آن­ها ، همه­ ی نکات مطرح می ­گردد و درستی و سندیت آن برای فرد تشریح و تفسیر خواهد شد. بدین سان ، حاصل و نتیجه این آزمون هوش سنجی تا حد زیادی کارآمد بوده و ارزیابی دامنه­ی خطای آن در درجه­ی پایینی قرار گرفته است.

انجام آزمون هوش ریون یا تست هوش ریون :

این ماتریس­ها یا مجموعه تصاویر تجریدی و ذهنی یک پیوستگی سنجیده و استدلالی را ایجاد می­کنند  و با سطح سختی و پیچیدگی رو به بالایی طراحی شده­اند که بهره هوشی اشخاص را به نحو مطلوبی به چالش خواهند کشاند. این آزمون هوش سنجی ، تست و شیوه­ای جهت سنجش کارکرد و بازده غیرزبانی ، تجریدی و بینش اشخاص است که روال هدفمندی را پی می­گیرد تا به مقصود مورد نظر دست یابد.

جهت انجام آزمون ریون یا تست هوش ریون نخست مثال­ها و مدل­هایی از پرسش­های تصویری به جهت ارشاد و آشنایی فرد با روال آزمون به وی نشان داده می­شود تا به شیوه­ی کشف و انتخاب جواب درست واقف گردد. آنگاه از وی تقاضا می­شود تا در چارچوب زمانی مشخص شده جواب­های صحیح را کشف و انتخاب نماید. ۶۰ پرسش تصویری آزمون هوش ریون به این صورت است که باید از بین ۸ تصویر مجزای ارائه شده ، تصویر و گزینه­ای را گزینش نموده که تصویر ماتریس پرسش موردنظر را کامل نماید. پرسش­ها و جواب­های ارائه شده تماماً به شکل غیرزبانی و تصویری است.

با استفاده از امتیازات و نتایج تحصیل شده از این تست هوش ریون میزان هوش بهر ، IQ آزمودنی مشخص و اعلام می­شود. لازم به ذکر می­باشد که سن شخصی که آزمون را انجام و کامل می­نماید در سنجش میزان ضریب هوشی اهمیت بسیاری دارد. جواب آزمون دهنده به پرسش­ها چه صحیح و چه غلط ذکر گردد ، غالباً اشخاص با ضریب هوشی پایین قادر نیستند ۵ سوال نخست را پاسخ دهند.

اشخاص با ضریب هوشی میانه در پاسخ دهی به ۵ سوال نخست با دشواری مواجهه نمی­شوند و جواب دهی غلط آنان از سوال­های دهم به بعد رخ می­دهد و میان آنان اندک فردی یافت می­ شود که قادر باشد دو سوال پایانی را پاسخ دهند. اشخاص طبقه ی باهوش غالباً به بیشتر سوالات آزمون پاسخ صحیح خواهند داد.

اشخاص با انجام آزمون هوش ریون یا تست هوش ریون برطبق نمرات یا ضریبی که کسب می­نمایند در هفت رده و گروه مختلف قرار می­ گیرند که عبارتند از:

1. طبقه­ی نابغه با هوش بهر بیش از نمره­ی ۱۲۷
2. طبقه برهوش با هوش بهر بیش از نمره­ی ۱۲۰
3. طبقه باهوش با هوش بهر بیش از نمره­ی ۱۱۰
4. طبقه متوسط با هوش بهر بیش از نمره­ی ۹۰
5. طبقه متوسط رو به ضعیف با هوش بهر بیش از نمره­ی ۸۰
6. طبقه مرزی با هوش بهر بیش از نمره­ی ۷۳
7. طبقه عقب مانده و مرزی ضعیف با هوش بهر کمتر از نمره­ی ۷۳

نکاتی در خصوص تست هوش ریون

• تست هوش سنجی ریون یک هوش آزمایی تخمینی و برآوردی می ­باشد و میزان و طراز بهره هوشی ، IQ را مورد سنجش قرار می­دهد. از این رو نبایست در ارتباط با نمرات و برآیند آن برخورد و رویکردی متعصبانه و تبذیری داشت.
• این سنجش هم به گونه­ی انفرادی و هم به صورت جمعی قابل اجرا خواهد بود.
• محدوده­ی زمانی جهت جوابگویی به همه­ی پرسش­ها ۴۵ دقیقه لحاظ شده است که بعد از پایان وقت مقرر دیگر آزمون از اعتبار برخوردار نیست. از این رو احتیاج به اجرای دوباره­ی تست در زمانی دیگر خواهد بود.
• آزمون هوش سنجی ریون یا تست هوش ریون از میان انواع آزمون­های بااعتباری نظیر بینه و وکسلر ، به سبب انطباق و هم پایگی باطنی بایسته پرسش­های آزمون از اعتبار بسیاری بهره­مند است که با بهره­گیری از قواعد و معیارهای بایسته و آنالیز آماری پرسش­ها و ارزیابی آن­ها بهره هوشی آزمودنی به دست می­آید. افزون بر این میان آزمون هوش ریون و استعدادها و مهارت­های هوشی و تجریدی شخص وابستگی فراوانی وجود دارد.
• در آزمون ریون یا تست هوش ریون و فازهای اجرای آن ، هیچ نوع مرکزیتی بر تفاوت­های فرهنگی و نژادی و اجتماعی وجود نداشته از این رو در این آزمون هوش سنجی فقط ، فاکتور وراثتی هوش ، بدون لحاظ نمودن مکان و جو و وضعیت زندگی و یا فرهنگ افراد ، مورد سنجش قرار می­گیرد.
• مضمون پرسش­های آزمون هوش سنجی ریون یا تست هوش ریون متضمن تحلیل و استنباط فکری جهت یافتن کلیات و استدلال غالب و موجود بر پیوستگی­های قسمت­های مختلف الگوهای ماتریس­هاست ، از این رو این آزمون اساساً هوش سیال را مورد سنجش قرار می­دهد. (این هوش توانایی و قابلیت­های فراگیری باطنی و فطری هر شخص می­باشد که به معلومات ، مدرک تحصیلی و سابقه و وضعیت اشخاص ارتباطی ندارد.)
• یکی از مراحل اصلی و بااهمیت در اجرای آزمون­های هوش سنجی تحلیل و امتیازدهی آن­ها می­باشد. در اجرای هر آزمون هوشی قواعد و مقیاس­های ویژه­ای حاکم است که می­بایست به طور دقیق در زمان اجرای آزمون رعایت گردد. از سوی دیگر عملکرد و حاصل تست هوش ریون می­بایست به وسیله­ی یک شخص کارشناس که در این زمینه تجربه و دانش لازم را دارد آنالیز گردد. در صورتی که این آزمون­ها با کوچکترین نقص و یا بدون علم لازم اجرا گردد حاصل و بازده آن نامعتبر و ناموثق خواهد شد.

تست هوش وکسلر موضوع این مطلب آموزشی است. تست وکسلر یکی از آزمون های جهان شمول به شمار می رود. توضیحات به همراه مزایا و معایب تست وکسلر را ارائه خواهیم داد.

وکسلر هوش را ظرفیت و قابلیت­های شخص جهت ادراک و استنباط و چیرگی و غلبه بر جو و وضعیت پیرامونی خود معرفی می­نماید و هر سه نمونه و سنجش خویش را در امتداد این توضیح تهیه کرده است.

دیوید وکسلر ، طراح و سازنده­ی سه سری تست­های فردی مختص رده­های سنی متفاوت می­باشد. هر سه مقیاس نه فقط هوش بهر عمومی را معلوم می­سازند بلکه هوش بهر زبانی و هوش بهر غیرزبانی (هوش عملی) را هم مورد سنجش قرار می­دهند. این نمونه­ها و سنجش­های وکسلر شامل یک سری تست جهت سنجش استعدادها و مهارت­های مختلف می­باشد که در مجموع آن­ها ، ظرفیت و قابلیت­های هوش عمومی را نیز نشان می­دهد.

نمونه­ها و سنجش و تست هوش وکسلر از دو بخش جداگانه تهیه گردیده است. یک بخش آن از پرسش­هایی تشکیل شده است که به ادراک کلامی و یا به کارگیری کلام به شکل­های گوناگون نظیر حرف زدن ، مطالعه کردن و نوشتن نیاز دارد که با این سری پرسش­ها هوش زبانی را مورد سنجش قرار می­دهد. دیگر بخش این تست­ها از سری پرسش­هایی تهیه گردیده که نسبتاً سطح هوش غیرکلامی (هوش عملی) را مورد ارزیابی قرار می­دهد. سنجش هوش بهر عملی به کاربرد کلام وابسته نیست و برای گروه­های فرهنگی به ویژه بچه­های دوزبانه و همچنین بچه­های دارای کمبودهای محیطی ارزیابی مطلوب­تری به وجود می­آورد.

نخستین سنجش و نمونه هوش آزمایی یا تست هوش وکسلر جهت اندازه­گیری بهره­ی هوشی افراد بزرگسال منتشر گردید. نمونه و سنجش تست هوش وکسلر در طی سال­های آتی مجدداً بازنگری شد و به نام سنجش هوش وکسلر برای رده­ی بزرگسالان انتشار یافت. نمونه و سنجش دوم با نان مقیاس هوشی وکسلر ویژه بچه­های ۶ تا ۱۲ ساله در سال ۱۹۴۶ انتشار یافت. پس از آن نمونه و سنجش هوشی وکسلر ویژه بچه­های پیش دبستانی رده­ی سنی ۴ تا ۶ ساله منتشر گردید.

مقیاس هوشی تست هوش وکسلر برای بزرگسالان:

نمونه و سنجش هوشی و تست هوش وکسلر رده­ی بزرگسالان ویژه­ی سنجش هوش رو به پیشرفت و فزاینده نیست و هوش پس روی را می­سنجد. بدین سبب نمی­شود از نمونه و سنجش هوشی بچه­ها جهت ارزیابی رده ی بزرگسال بهره گرفت ، چرا که مقصود و اعتبار ، زمان اجرای آزمون ، نامطلوب بودن معیارهای سنی و ذهنی و بهره هوشی برای اشخاصی که رشد خویش را کامل گذرانده­اند نواقصی در خود خواهد داشت. شیوه­ی امتیازگذاری و انجام آزمون مشابه نمونه و سنجش هوش بچه­ها صورت می­گیرد و بهره هوشی براساس انحراف از متوسط رده­ی سنی مشخصی به دست می­آید.

رتبه بندی و اعتبار و رواج تست هوش وکسلر جهت هر رده­ی سنی تا ۷۰ سالگی برآورد گردیده است. در این جا زمانی که بهره هوشی را برآورد و اندازه­گیری می­کنند مخرج تقسیم که سن زمانی را نمایان می­سازد به نسبت سن فرد تقلیل خواهد یافت. برای رده­ی سنی ۲۰ تا ۲۴ این عدد۱۵/۵ و برای رده­ی سنی ۲۵ تا ۲۹ سال این عدد ۱۵ و … می­باشد. نتایج و امتیاز فرد آزمون دهنده در تست هوش وکسلر با عملکرد میانگین رده­ی سنی ۲۰ تا ۲۴ سالگی ، زمانی که افراد بیشترین ظرفیت و قابلیت­های فکری و مغزی را دارند مورد سنجش قرار می­گیرد. شایان ذکر است در برآورد و سنجش عادی بهره هوشی سن زمانی از ۱۶ سال تعدی نخواهد کرد. پس از نمونه و سنجش هوش وکسلر بزرگسالان نمونه­ها و سنجش­های مختصر شده متفاوتی جانشین شدند که با این نمونه­ها و تست­ها پیوستگی بسیاری داشتند.

نمونه و سنجش تست هوش وکسلر برای کودکان:

نمونه و سنجش هوشی در تست هوش وکسلر رده­ی کودکان یک تست و سنجش آنالیزی می­باشد که امتیازگذاری آن برطبق درصد  و حد توفیق آزمودنی صورت می­پذیرد. این تست ویژه بچه­های رده­ی سنی ۵ تا ۱۵ سال است. مجموع نمونه و سنجش از ۱۲ خرده تست تهیه گردیده است که خرده تست مازها و حافظه عددی هر دو تست­های مازاد و فرعی به شمار می­آیند و در صورتی که آزمون گیرنده از زمان لازم برخوردار باشد قادر است این دو آزمون را نیز پیوست دهد یا در صورتی که به حاصل و برآیند یک تست اطمینان ننمایند ، ارزشیاب قادر است از این دو آزمون همچون یک تست جایگزین بهره بگیرد.

خرده تست­ها در تست هوش وکسلر براساس مشخصه­های زبانی و غیرزبانی در دو طبقه قرار می­گیرند.

مجموعه آزمون­های زبانی تست هوش وکسلر عبارتند از:

1. اطلاعات عمومی
2. ادراک عمومی
3. مسائل عددی
4. تشابهات
5. گنجینه لغات
6. حافظه عددی

مجموعه آزمون­های عملی تست هوش وکسلر عبارتند از:

1. کامل نمودن تصاویر
2. تنظیم داستان­های تصویری
3. مکعب­ها
4. اتصال قطعات
5. رمز نویسی
6. مازها

روش امتیازگذاری تست کودکان تست وکسلر

جهت جواب هریک از پرسش­ها یک نمره­ی خام مهیا شده ، امتیازات تمام خرده تست­ها برطبق جداول و فهرستی که براساس سن و جهت طبقه­های زبانی و غیرزبانی به صورت مجزا تدوین شده است ، به مقیاس مشخصی مبدل می­گردد و امتیازت تعدیل شده فراهم می­گردد. مجموع امتیازات در تست هوش وکسلر تعدیل شده در خرده تست­ها برطبق جداول دیگری به میزان  بهره هوشی آزمودنی مبدل می­گردند. نظر به این که با این نمونه­ها و سنجش­ها ۱۰ تا ۱۲ امتیاز مختلف به دست می­آید می­شود برای فرد آزمایش دهنده یک شرح حال روانی هم فراهم نمود و در مورد وضعیت و ابعاد هوش وی داده­ها و معلومات قابل توجهی تهیه کرد.

محاسن تست­های هوش وکسلر :

• اطلاعات واضح و مشخصی درباره­ی عملکرد ادراکی شخص با نظر به جواب­های وی به خرده تست­ها در تست هوش وکسلر به دست می­دهد.
• امکان تطبیق و سنجش ویژگی­های مثبت و منفی روانی با تطبیق عملکرد هر یک از خرده تست­ها را فراهم می­سازد.
• سنجش و برآورد هوش زبانی و هوش عملی را به دست می­دهد.
• فراهم ساختن شرح حال روانی از جنبه­ی کیفی هوش اشخاص را فراهم می­سازد.
• اختلاف قسمت­های زبانی و غیرزبانی به آزمون گیرنده و یا کارشناس در تحلیل و توجیه کارکرد و نتایج آگاهی و شناخت می­دهد.

معایب تست­ هوش وکسلر :

• در قیاس با آزمون­های استنفورد بینه محدوده­ی پایانی هوش را مورد سنجش قرار نمی­دهد.(پایین­تر از ۴۰ و بیشتر از ۱۶۰) اما در هوش میانگین با آزمون­های بینه پیوستگی دارد اما در دامنه­ی هوشی کم و زیاد بین آن­ها ارتباط اندکی وجود دارد.
• در گزارش و شرح عملکرد هوش هر طبقه سنی به خصوص دشواری­ها و معایبی در تست هوش وکسلر دارد. زیرا در هر دو دامنه­ی رده­های سنی هیچ بچه­ای در طبقه­ها مقیاس یابی نگردیده بدین صورت که رده­ی سنی ۶ ساله دارد ولی طیف تا ۶ سال و ۵ ماه را ندارد و جهت ارزیابی آن شیوه­ی قیاس و استنتاج را به کار گرفته است.
• امتیازات خرده تست­ها در تست هوش وکسلر برای اشخاص بشیتر از ۷۰ سال با فزونی سن کاسته شده ولی میزان این کاستگی در هر خرده تست با یکدیگر فرق دارد ، روان شناس امکان دارد این اختلافات را به اشتباه تشریح و تعبیر نماید و آن را به ویژگی­ها و خصوصیات مثبت و منفی اشخاص سالخورده ارتباط دهد.
• امکان دارد در مورد گروه­های فرهنگی و نژادی و اجتماعی در تست هوش وکسلر رده­ی پایین استفاده زیادی نداشته باشد.
• در امتیازگذاری پاره­ای از موارد نظیر ادراک و استنباط ، تشابهات و مخزن واژه­ها حد مشخصی از تفسیر و تعبیر وجود دارد. بدین سبب یک سنجشگر جدی و مقرراتی در مقایسه با ارزشیاب آسان­گیر امتیازات پایینی ثبت نماید.
• اصلی­ترین ایراد نبود گوناگونی بسنده اطلاعات درباره­ی اعتبار و ارزشمندی در تست هوش وکسلر است.

نکاتی درخصوص انجام تست وکسلر :

• در زمان انجام تست وکسلر هراندازه تسلط و خبرگی داشته باشید نبایست بدون رجوع به پارامترها و معیارها و انجام امتیازگذایر داوری و سنجش را انجام دهید. چرا که جواب­های فرد آزمون دهنده به ویژه در خرده تست­های مفهوم لغات ، درک و فهم ، شباهت­ها از هم متمایز می­باشند.
• افرادی که به کانون­های LD رجوع می­نمایند غالباً در رده­ی سنی پایینی قرار دارند که هر یک از این کودکان از وضعیت ویژه­ای برخوردارند و می­بایست آگاه باشید که آیا فرد آزمون دهنده فضا و وضعیت موجود را پذیرفته است یا نه.
• در دامنه­ی زمانی انجام آزمون وکسلر منعطف بودن نکته­ی بسیار بااهمیت و در بعضی مواقع ضروری می­باشد. همان طور که بیان شده انجام آزمون وکسلر حدوداً یک ساعت و ۱۵ دقیقه وقت لازم دارد. از این رو پیشنهاد می­شود که آزمون یا تست وکسلر را در دو نوبت در زمان نزدیک به یکدیگر که بیشتر از یک هفته بین آن­ها فاصله نباشد اجرا نمایید.
• در زمان اجرای آزمون وکسلر از محیط و فضای مطلوب و به دور از هرگونه محرک­های مخل و اذیت کننده ضروری می­باشد.
• پیش از اجرای تست هوش وکسلر نخست می­بایست مسائلی نظیر بی­قراری ، استرس ، خشونت و مشکلاتی از این نوع رفع گردد آنگاه به انجام تست پرداخت.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد تست هوش کودک به این صفحه مراجعه نمایید.

کاردستی خلاقانه | آموزش تهیه انواع کاردستی موضوع این مطلب آموزشی برای والدین مسئول است که به فکر پرورش و تقویت هوش کودکان خود هستند.

به بار آوردن و پرورندان توانایی خلق کردن و قدرت ابتکار و نوآوری در سنین نخست زندگی فرزندانتان سبب پرورش و تکامل توانایی‌ها و استعدادها و نبوغ آنان می‌گردد. رشد و تقویت خلاقیت بچه‌ها در عصر حاضر و جهان کنونی تاثیر پراهمیتی در دوره‌های بعدی زندگی آنان می‌گذارد ، زیرا افراد خلاق مهارت و قدرت و تسلط پاسخ دادن و برطرف نمودن مشکلات و قضایای زیادتری را در مقایسه با دیگران دارند و با بصیرت و درک متمایز خود در ارتباط با موضوعات و مشکلات ، قدمی پیشتر از سایر اشخاص برمی‌دارند و پیروزی و کامیابی بیشتری هم بدست خواهند آورد.

خلاقیت هم مشابه مبحث هوش اقسام و اشکال گوناگونی دارد و هرکدام از شیوه‌های رشد و تقویت خلاقیت در بچه‌ها به پرورش چند قسمت و چند بعد از خلاقیت آنان مدد می‌رساند. یکی از شیوه‌ها و راهکارهای رشد و تقویت خلاقیت در بچه‌ها درست کردن کاردستی می‌باشد. بدین منظور کاردستی‌های جالب و خلاقانه‌ای را برای کودکان تدارک دیده‌ایم که عبارتند از:

• آموزش کاردستی خلاقانه با بطری

لوازم مورد احتیاج:

بطری ، چسب حرارتی ، قیچی ، زیپ ، کاغذ رنگی یا آبرنگ و گواش.

نخست سر هر بطری را قیچی کنید. آنگاه با توجه به طول موردنظر جامدادی که می‌خواهید درست کنید و متناسب با اندازه‌ی خودکارها و مدادهایتان بطری را قیچی نمایید. اکنون اطمینان حاصل کنید که زیپ تهیه شده متناسب با دور بطری می‌باشد و در صورت اندازه نبودن آن را قیچی و با دور بطری تنظیم کنید. زیپ موردنظر می‌بایست گرداگرد بطری را پوشش دهد و اندکی از هر دو سر آن برروی یکدیگر قرار گیرد. اکنون با استفاده  از چسب حرارتی زیپ باز شده را از داخل به تیزی و کناره‌ی بطری چسب بزنید.

همه ی لبه‌ی بطری را چسب کاری کنید اما حواستان باشد که چسب درون تورفتگی و میانه‌ی زیپ زده نشود. اکنون این عمل را برای قسمت دیگر زیپ انجام دهید و آن را به لبه‌ی بطری بچسبانید. همچنین می‌توانید بطری موردنظر را با کاغذ رنگی و یا آبرنگ و گواش رنگ آمیزی کنید. به همین سادگی صاحب یک جامدادی زیبا شدید.

• کاردستی خلاقانه با رول دستمال کاغذی

لوازم مورد احتیاج:

رول دستمال توالت ، کاغذ رنگی یا گواش و آبرنگ ، چسب ، قیچی ، ماژیک.

همه‌ی لوازم و ابزاری که برای ساختن این کاردستی موردنیاز می‌باشد از لوازم موجود و قابل تهیه است. به منظور درست کردن یک سگ خالدار زیبا نخست لوله‌های دستمال توالت را با کاغذ رنگی به طور کامل چسب بزنید. می‌توانید از آبرنگ و یا گواش نیز بدین منظور استفاده کنید. گوش‌ها و پوزه‌ی سگ را بر روی یک کاغذ بگشید و با قیچی آن‌ها را برش دهید و به رول دستمال بچسبانید. با ماژیک مشکی بر روی رول خال‌هایی بصورت پراکنده و چشم‌های سگ را ترسیم نمایید. این نخستین کاردستی بچه‌ها یا وسایل بدون استفاده مانند رول دستمال کاغذی می‌باشد. می‌توانید از شکل‌های زنبور ، پروانه ، هواپیما  و حتی برای ساخت جامدادی هم از این وسایل بهره بگیرید.

• آموزش کاردستی خلاقانه روز کودک

لوازم مورد احتیاج:

دستکش ظرفشویی ، ماژیک ، قیچی.

برای ساخت این نوع کاردستی راحت می‌بایست نخست انگشت‌های دستکش را قیچی نمایید. شما قادرید از هر دو طرف رنگ دستکش بهره برده و طرف رنگی و یا سفید آن را به کار بگیرید. اکنون زمان بروز ابتکار و نوآوری به منظور ساخت و ایجاد کاراکترهای گوناگون بر روی انگشت‌های جدا شده‌ی دستکش می‌باشد. برای راحتی ابتدا آن‌ها را در انگشت کرده و سپس بر روی آن‌ها شکل و طرح بکشید. می‌توانید شکل حیوانات و کاراکترهای کارتونی مختلفی را ترسیم و از آن‌ها به عنوان عروسک‌های انگشتی استفاده کنید. اکنون قادرید با در کنار هم قرار دادن این عروسک‌های انگشتی بازی و تئاتر جذاب و جالبی را با کاردستی‌های ساخته شده توسط کودکان اجرا نمایید.

• آموزش کاردستی با ظروف یکبار مصرف

لوازم مورد احتیاج:

بشقاب‌های یکبار مصرف ، کاغذ رنگی ی آبرنگ و گواش ، قیچی ، چسب ، ماژیک ، چشم عروسکی.

به منظور ساختن این نوع کاردستی‌ها نخست الگو و طرح دلخواهتان را در فکر خود مجسم نمایید. برای این کار قادرید از شکل‌های حیوانات و آدمک‌ها و شخصیت‌ها بهره ببرید. برای نمونه به منظور ساخت یک خرس جذاب ابتدا سطح بشقاب را با کاغذ رنگی و یا آبرنگ رنگ آمیزی و بپوشانید. گوش‌ها و دست و پای خرس  را روی کاغذ ترسیم نموده و قیچی کنید و به بشقاب یکبار مصرف با چسب متصل کنید. آنگاه با ماژیک و یا گواش و آبرنگ چشم‌ها و دهان خرس را روی بشقاب نقاشی و یا از چشم‌های عروسکی استفاده کنید. از این نوع کاردستی می‌توانید برای ماسک‌های صورت و در زمان نمایش و یا قصه گویی بهره بگیرید.

• آموزش کاردستی خلاقانه کلاه با مقوا

لوازم مورد احتیاج:

مقوا ، آبرنگ یا گواش ، وسایل تزیینی ، چسب ، ماژیک.

بر روی یک مقوای گردی مانند یک حلقه مدور به اندازه یک بشقاب ترسیم نمایید که از کناره و حاشیه‌های مقوا ۳ سانتی متر به درون باشد. شکل و مدلی را که علاقمند هستید درون این گردی ترسیم کنید. این حلقه قادر است یک خرس ، گربه ، گل و یا هر طرحی که کودکان به آن علاقمند هستند باشد. توجه داشته باشید شکل‌ها و مدل‌ها می‌بایست به گردی و حلقه‌ای که ترسیم کرده‌اید بصورت سرهم  متصل باشد. اکنون شکلی را که ترسیم کرده‌اید را بر سر کودک قرار دهید. در صورتی که ضروریست اندازه‌ی گردی را بیشتر تنظیم و ترسیم کنید. اکنون قادرید این کلاه کاغذی را با آبرنگ و گواش و یا هر وسیله دیگر تزیین نمایید و در بازی و نمایش و جشن تولد از آن‌ها استفاده کنید.

---

موضوع مرتبط :

کودک باهوش | ویژگی های کودک باهوش | تربیت کودک باهوش

تقویت هوش کودک | راهکارها و روش های تقویت هوش کودک در سالهای مختلف

آموزش رباتیک برای کودکان

روش های پرورش خلاقیت در کودکان و آموزش خلاقیت به کودکان

موسسه خلاقیت و استعدادیابی تخصصی

بازی های تقویت هوش کودکان دبستانی

هوش کودک

راهکارها و روشهایی جهت تقویت حافظه کودکان دبستانی

آموزش کلاژ برای کودکان

پرورش هوش غالب کودک

تقویت هوش مالی کودک

در این مطلب آموزشی با کودک باهوش ، ویژگی های کودک باهوش و تربیت کودک باهوش آشنا خواهید شد.

هوش کودک باهوش ابعاد گوناگونی دارد

بچه­ی باهوش تنها بچه­ای نیست که در مدرسه نمرات عالی به دست آورد. زیرا هوش ابعاد گوناگونی را در برمی­­ گیرد که شامل هوش کلامی ، دیداری ، فضایی ، حرکتی ، موسیقیایی و علمی و ریاضیاتی می ­باشد.

اقسام و ابعاد گوناگونی از هوش موجود است که پدران و مادران با آشنایی و اطلاع از هر یک از این حوزه ­ها قادرند تاثیر کلیدی و اثربخشی در تصمیمات و گزینش­های آتی فرزندان خود داشته باشند. اغلب در مدرسه تنها بر روی یک بعد یعنی هوش فکری و علمی کودکان متمرکز می­شوند و غالباً از توجه به سایر ابعاد هوش غفلت می­شود. از این رو پدران و مادران به هیچ وجه نبایست بگذارند سهل انگاری و ناآگاهی از این مساله در رشد و پرورش ابعاد هوش و خلاقیت کودکانشان تاثیر نهد.

ویژگی های کودک باهوش ؛ کودک باهوش باید چه ویژگی­هایی داشته باشد؟

ویژگی های یادگیری کودک باهوش

• کودک باهوش فراوان­تر از دیگر همسالان خود در به خاطر آوردن مطالب و موضوعات سرآمد و ممتاز می­باشد.
• در مقایسه با سن و سالشان بر واژه­ های فراوان و تکمیلی تسلط دارند.
• کودک باهوش بسیار سریع داده ­ها و مسائل موجود را می­فهمند و خوب تجزیه و تحلیل و استنباط می­کنند.
• به کتاب خواندن علاقمندند و اغلب کتاب­های بزرگسالان را انتخاب می­کنند.
• از موضوعات و مباحث پیچیده معرض نیستند و به دنبال کردن مسائل رغبت دارند.

ویژگی های انگیزشی کودک باهوش

• فعالیت­ها و امورات معمولی و ساده آنان را خسته می­سازد.
• صحیح و غلط بودن ، خوب و بد برای آنان برجسته است.
• بیشتر قضایا و سوژه ­های پراهمیت و مبهم و وسایل مختلف و متنوعی را مورد بررسی و داوری قرار می­ دهند.

­ویژگی های خلاقیت کودک باهوش

• در ارتباط با اغلب موضوعات و سوژه­ ها کنجکاو هستند.
• در شرایط و وضعیت­هایی که امکان دارد برای سایر افراد طنزآمیز نباشد شادابی و بذله گویی هوشمندانه ­ای می­ کند.
• به سرگرمی­ها و بازی­های ذهنی ، تخیلی و تصوری گرایش و رغبت فراوانی دارد. به تصحیح نمودن ، به حرکت درآوردن و خلق چیزها میل و اشتیاق زیادی دارند.

ویژگی های رهبری کودک باهوش

• زمانی که از آنان کاری تقاضا می­شود نسبت به همسالان خویش با اعتماد به نفس عمل می­کند.
• خود را با شرایط جدید هماهنگ می­سازد.
• تمایل دارد بر دیگر همسالان خود رهبری و مدیریت داشته باشد.
• در اندیشه ­ها و کارهای خویش منعطف می­ باشد.

برجسته­ ترین ویژگی شاخص در بچه­ های باهوش ، فعال بودن مغز و فکر آنان است. فارق از آنکه یک بچه­ ی باهوش در حوزه­ی درسی و در فضای مدرسه ترقی می­کند یا نه ، علاقه و رغبت به فراگیری و نبوغ و قریحه به صورت طبیعی در آنان وجود دارد. در حقیقت رغبت و اشتیاق و توان رقابت پذیری این بچه­ ها یکی از مشخصه­ های این قریحه و نبوغ غریزی می­ باشد. اگر این بچه­ ها در مدرسه نتایج و عملکرد مطلوبی نداشته باشند ، ولی در منزل همان گونه قدرت و استعداد فراگیری و به دست آوردن مهارت را دارند.

تربیت کودک باهوش ؛ چگونه کودکان باهوشی تربیت کنیم؟

کودکان را باچیزهای تازه آشنا نمایید تا موضع و نگرش و استعدادهای آنان را به چالش بکشید:

در صورتی که تنها به سلایق و موضع گیری­های کنونی کودکتان توجه کنید امکان دارد آنان موارد و سوژه ­هایی را که هرگز با آن سروکار نداشته­اند را از دست می ­دهند. جهت ممانعت از این مساله ، والدین می­بایست با شیوه­ های متنوع و مختلفی افکار و ایده­ ها ، حوزه ­های گوناگون و شیوه­ های متفاوت زندگی را به کودکان خود بنمایانند.

مطالعه کردن و صحبت کردن:

کتاب نزدیک­ترین ، کم خرج­ترین و به همان سان توفیق آمیزترین شیوه جهت رشد و پرورش هوشی و فکری بچه ­ها در همه­ی دوره­ های سنی می­باشد. تا جای ممکن برای کودکان کتاب­های متنوع و فراوانی را بخوانید. هراندازه فراوان­تر با کودک خود حرف بزنید مسلماً او کلمات و عبارات فروان­تری نیز یاد می­گیرند. از اشکال و اقسام گوناگون واژه ­ها و عبارات بهره بگیرید تا در سال­های آتی از سیر فراگیری بیشتری برخوردار شوند.

بازی­های هوشمندانه برای تربیت کودک باهوش

بازی­های نمایشی یکی از عالی­ترین بازی­ها و سرگرمی­ها جهت پرورش ذهن و هوش بچه­ هاست. زمانی که با بچه­ ها اقسام و اشکال گوناگون وضعیت­های مختلف را بازی می­کنید به صورت ضمنی و تلویحی به آنان نکات فراوانی یاد خواهید داد. انواع بازی­های ابتکاری و سازنده نظیر اسباب بازی­های علمی ، مکعب­های ساختنی ، شطرنج و پازل ، گل مجسمه سازی و وسایل آواز و موزیک را در دسترس کودکان قرار دهید. از تجهیزات ورزشی همانند توپ ، بدمینتون ، دوچرخه و … برای انواع بازی­های فیزیکی و جنبشی بهره بگیرید. از بازی­هایی همانند بازی با واژه ­ها ، بازی روی کاغذ ، بازی­های جمعی جهت پرورش تعاملات و مهارت­های اجتماعی کودکان بهره ببرید.

برقراری فضای خلاقیت برای تربیت کودک باهوش

محیط و شرایطی که بچه ­ها در آن پرورش می­یابند در ظهور و نمود توانایی­ها و استعدادهای طبیعی و غریزی آنان نقش فراوانی ایفا خواهد کرد. در منزل ابزار و تجهیزاتی را برای کودکان مهیا سازید تا چیزهای تازه­ای را کشف نمایند. چیزهای تازه­ای را آزمایش و تجربه نمایند. ابزار و لوازمی را در اختیار آنان بگذارید که به یک بازی ویژه منحصر نگردد. اقسام و اشکال آلات آواز و موزیک ، نقاشی ، وسایل ساختنی ، نمایشی را در دسترس آنان قرار دهید تا در تمام زمینه­ ها فعالیت داشته باشند.

به کودکان دانش به همراه عشق هدیه کنید:

پدران و مادران نظیر تمام آدم­ها ، گرایش به بروز رغبت و سخت گیری و جانبداری زیاده از اندازه­ دارند و از این رو بعضی مواقع کودکانشان را لای منگنه می­گذارند. پیوسته به یاد داشته باشید که علم و رغبت خود را به همراه محبت و ملایمت به کودکان انتقال دهید نه به صورت یک تکلیف اجباری. فراموش نکنید که کودکان فقط در کنار عشق و امنیت خانواده قادرند ترقی کنند و به موفقیت دست یابند.

چگونه باید با کودکان باهوش رفتار کرد تا هوش آن­ها تقویت شود؟

با آن که بچه ­های باهوش از فهم و توانایی بیشتری در مقایسه با دیگر همسالان خود بهره­مندند ولی این همدوش نبودن بعضی مواقع مسئله ساز خواهد شد. برای نمونه فعالیت­ها و تکالیف مدرسه برای آنان خسته کننده و کند می­ باشد و کنجکاوی ذهنی آنان را رفع نمی­ سازد و سوژه­ی برانگیزاننده و جالبی جهت ارضای فکر و مغز پویای آنان نخواهد داشت. از این رو ضروری می­باشد پدران و مادران جهت رشد و تربیت کودک باهوش خود ، اطلاعات ضروری را به دست آورند تا کودکان قادر باشند از این توانایی و نبوغ خاص به عالی­ترین صورت ممکن بهره بگیرند.

بچه ­های باهوش به تعالیمی احتیاج دارند که با درجه­ ی فکری و نبوغ و توانایی­ های آنان سازگاری و موافق باشد. این دسته کودکان در گیرایی فرادریافت­ها خیلی سریع می­باشند و مسائل دشوار را با اندکی توصیف و تشریح متوجه می شوند به همین دلیل به آموزگاران و مربیان کاردان و حاذقی احتیاج دارند تا مسیر سریع پرورش فکری و روحی آنان را درک کنند و قادر باشند به احتیاجات فکری و غیرعادی آنان جواب مطلوبی بدهند. مساله دیگری که میبایست در نظر داشت این است که اشخاص خبره و متبحری را در عرصه ­ها و حوزه ­های کاری مختلف را در برنامه ­های غیر درسی  در ارتباط با آنان جای دهید و بدین طریق در رشد و پیشرفت مهارت­ها و نبوغ و قریحه متفاوت و مختلف این بچه ­ها بکوشید.

بچه ­های باهوش احتیاج به پدران و مادرانی جوابگو و صبور دارند تا جهت بیان پرسش­ها و افکار نادر و غیرعادی و شگفت آنان ارج بگذارند.

به یاد داشته باشید که بچه ­های باهوش ، هنوز بچه­ هستند و نظیر دیگر همسالان خود احتیاج به عشق و انگیزه و ترغیب و یاری پدران و مادران خود دارند. از آنان در حد سن و سالشان نه در حد توانایی و نبوغ خاصشان توقع داشته باشید.

حس ممتاز و برجسته بودن از سایرین ، ایجاد رابطه با آنان را را دشوار می­سازد از این رو در صورتی که مشاهده می­کنید علاقه­ای ندارد که از استعدادها و پیروزهایش در جمع تمجید نمایید این کار را انجام ندهید.

از مقایسه کردن اجتناب کنید. چرا که احساس منفی در آنان ایجاد می­کند و میان او و سایرین فاصله خواهد انداخت و از ارتباطات اجتماعی آنان جلوگیری می­کند. شماری از پدران و مادران پیوسته آنان را با سایرین مقایسه می­کنند و بیان می دارند که تو باهوشی و نبایست اینگونه رفتار کنی. همواره به یاد داشته باشید آنان کودک هستند و احتیاج به بازی و شادی دارند. پس از آنان تقاضا و انتظار این که به طور مستمر سعی و تلاش کنند ، نداشته باشید.

---

موضوعات مرتبط :

بازی های تقویت هوش کودکان دبستانی

تقویت هوش کودک

هوش کودک

راهکارها و روشهایی جهت تقویت حافظه کودکان

عوامل تاثیرگذار در هوش اکتسابی کودکان

۱۰ روش تقویت هوش کودک

بازی درمانی و نقش نوع بازی ها در هوش کودکان

نقش بازی در هوش کودکان

تاثیر اسباب بازی در هوش کودکان

پرورش هوش غالب کودک

تاثیر بازی بر رشد و هوش کودکان

عوامل پرورش و تقویت هوش کودکان

استعدادیابی

بازی و پرورش هوش کودک و اسباب بازی های مفید برای هوش

آموزش رباتیک برای کودکان

روش های پرورش خلاقیت در کودکان و آموزش خلاقیت به کودکان

داشتن محیط زیست سالم برابر با داشتن انسانهایی سالم است.

با توجه به این اهمیت محیط زیست ، هر فردی به نوبه خود باید به دنبال این باشد که چه کمکهایی برای حفظ محیط زیست و کمتر کردن تخریب و نابودی آن می تواند انجام دهد. هر فردی می تواند با تغییر رفتارهای خود به محیط زیست و حفظ آن کمک کند ، فقط کافی است که تصمیم بگیرد و آگاهی خود را بالا ببرد. در این مقاله به روشهایی که هر فردی به عنوان شهروند می تواند به حفظ محیط زیست و سالمتر نگه داشتن آن کمک کند می پردازیم.

یک) افزایش آگاهی

میزان دانش ، آگاهی و سواد مردم با حفظ محیط زیست ارتباط مستقیم دارد. هر اندازه میزان اطلاعات و دانش مردم بالا باشد رفتارهایی که موجب تخریب محیط زیست می شود کمتر انجام می دهند. خانواده ها اولین نهادی هستند که هر فردی وارد آن می شود و در آنجا آموزش می بیند. بنابراین ، اولین جایی که انسانها باید این رفتارها را فرا بگیرند خانواده است و والدین نقش مهمی در آن آموزش دارند. بهتر است گونه های گیاهی و جانوری مناطقی که در آنها زندگی می کنیم را بشناسیم و به فرزندانمان نیز آموزش دهیم و اگر نیاز به مراقبتهای ویژه ای دارند آنها را نیز فرا گرفته و آموزش دهیم. این آموزشها منجر به بهبود فرهنگ و افزایش آگاهی افراد نسبت به اهمیت طبیعت می شود و در نهایت محیط زیست سالمتری خواهیم داشت.

دو) توجه به محیط زیست در مسافرت  

معمولاً افراد به ویژه ایرانیان ، بیشترین تخریب محیط زیست را در زمانهایی که مسافرت هستند انجام می دهند. آنها زباله های خود را ممکن است در طبیعت رها کنند ، درختان را قطع کنند و در جنگل ها و فضاهای سبز آتش روشن کنند. بهتر است هر فردی به نوبه خود در سفرهایی که در شهر یا خارج از شهر دارد به این نکات توجه کند و کمتر موجب آسیب به فضای سبز شود.

سه) تولید زباله های کمتر

تولید کمتر زباله ها یکی از روشهایی است که می توانیم برای حفظ محیط زیست انجام دهیم. به ویژه امروزه بسیاری از زباله ها ، زباله های پلاستیکی هستند و تجزیه آنها در اکوسیستم ، صدها سال طول می کشد. پس بهتر است با تولید کمتر زباله ها به ویژه زباله های پلاستیکی ، منجر به تولید کمتر این مواد شویم که در نهایت ، محیط زیست سالمتری داشته باشیم.

چهار) عدم تخریب عمدی طبیعت

برخی از افراد با اینکه می دانند رفتار آنها موجب تخریب طبیعت و به هم خوردن چهره زیبای آن می شود ولی باز هم دست به کارهایی می زنند که به محیط زیست آسیب می زند. به عنوان مثال ، زمانی که مردم به طبیعت می روند در بسیاری از مواقع مشاهده می کنیم بر روی درختان تصاویری را حکاکی کرده اند یا نوشته هایی را بر روی آنها نوشته اند. همگی این رفتارها ، موجب از بین رفتن طبیعت می شود و در نهایت این خود انسانها هستند که در معرض آسیب قرار می گیرند.

پنج) استفاده از مسیرهای مشخص  

معمولاً در طبیعت هایی که گردشگران زیادی به آنجا رفت و آمد می کنند ، مسیرهای مشخصی برای تردد افراد تعیین شده است ، بهتر است حتماً از این مسیرها استفاده کنیم و کمتر وارد طبیعت شویم تا  از تخریب آن جلوگیری کنیم.

شش) جدا کردن زباله ها

بسیاری از زباله هایی که تولید می شود قابلیت بازیافت را دارند. پس بهتر است هنگامی که زباله ای تولید می شود زباله های پلاستیکی ، شیشه ای ، کاغذی و غیره را از هم جدا کنیم تا به راحتی برای بازیابی آماده شوند.

با رعایت کردن مواردی که در بالا ذکر شد می توانیم زیستگاهی سالم و زیبا برای زندگی کردن انسانها و سایر جانداران داشته باشیم.

---

چگونه به منابع طبیعی سرزمین مان کمک کنیم؟

روش های محافظت از محیط زیست در شهرها

انجمن حمایت از محیط زیست ایران

خواب کافی و راحت به کودک شما آسودگی و فراغت خواهد داد و بر رشد و نموی کودکان تاثیر قابل ملاحظه‌ای خواهد گذاشت و توانایی ذهنی و مغزی آنان را فزونی می‌بخشد.

خواب کافی منجر به کاهش اضطراب و فشار روحی و روانی و افزایش دقت و توجه در کودکان می‌شود. در صورتی که کودکان خواب کافی و راحتی داشته باشند دستگاه ایمنی آنان قدرتمند و مقاوم خواهد شد ،  در نتیجه از جسم و روانی  سرحال‌تر و سالم‌تر برخوردار خواهند شد.

میزان خواب کودک

ساعات خواب کودکان تا سنین ۲ سالگی ، بهینه متوسط ارقام اعلام شده دسته‌های بسیاری از بچه‌هاست که بدون لحاظ نمودن همجنسان آنان با وضعیت منحصربفرد و یا خاص فراهم گردیده است. براساس گزارشات هرگز ارقام شگفت آوری از میزان ساعت‌های اعلام‌ شده و به دست آمده از تمام کودکان در رده‌های سنی ویژه‌ای گزارش نشده است. امکان دارد طفل ۲ ساله‌ای از ساعت ۸ شب تا ۸ صبح روزآتی بخوابد اما طفل ۲ ساله‌ی دیگری پس از به خواب رفتن از ساعت ۱۰ شب تا ۵ صبح روز آتی خیلی سرحال به چشم آید. افراد بزرگسال زمانی که دچار کسالت و خواب آلودگی می‌شوند عصبی ، ترشرو و یا کم حوصله به چشم می‌آیند ولی بچه‌ها امکان دارد در چنین وضعیتی شلوغ ، ناملایم و ولو واکنش‌ها و اعمال زیاده از حدی از خود نشان دهند.

با نظر به این که هر یک از بچه‌ها برخوردار از یک طبیعت و نهاد شخصی هستند ، احتیاجات شخصی خاصی نیز جهت خوابیدن دارند که مع الوصف خواب بیشتر بچه‌ها بر طبق سن و سال آنان در یک محدوده به خصوصی از اوقات شبانه روزی رخ می‌دهد.

خواب کودک از تولد تا ۶ ماهگی

برای این دوره‌ی سنی قاعده و دستور به خصوصی جهت خوابیدن نوزادان وجود ندارد چرا که ساعت جسمی آنان در این دوره کامل نشده و ترقی نیافته است. نوزادان همگی در هر صورت به میزان ۱۶ تا ۲۰ ساعت در طی شبانه روز در نوبت‌های مختلف می‌خوابند. با این وجود نوزادان را در ۱۵ روز نخست متولد شدن باید هر ۳ تا ۴ ساعت یک دفعه جهت ثابت سازی وزن به دست آمده  در آنان از خواب بیدار نمایید. پس از آن اهمیتی ندارد که نوزاد در طی زمان و مدت زیادی بخوابد. بیشترین مدت میزان خواب نوزاد در فاصله ۴ تا ۵ ساعت است که این ارتباط به مقدار شیری دارد که معده کم حجم آنان قادر است در بربگیرد. در دوره‌ی ۳ ماهگی خواب نوزادان به میزان ۵ ساعت در طی روز و ۱۰ ساعت در طی شب و اکثر اوقات یا یک تا دو توقف و مکث انجام می‌گیرد که تقریباً ۹۰% نوزادان در این دوره در طی شب حدود ۶ تا ۸ ساعت می‌خوابند.

خواب کودک از ۶ ماهگی تا یک سالگی

در دوره‌ی ۶ ماهگی امکان دارد نوزادان تقریباً ۳ ساعت در طول روز و ۱۱ ساعت در طول شب بخوابند. در این دوره‌ی سنی شما قادرید واکنش خود را در ارتباط با نوزادی که در طی شب بیدار می‌شود و اشک می‌ریزد جایگزین و تعویض نمایید. والدین قادرند در طی زمان ۵ دقیقه نوزاد خود را با ملایمت و به آهستگی در جای خوابش نوازش نمایند تا دوباره بخوابد و در صورتی که نوزاد به خواب نرفت بی‌آنکه او را از گهواره‌اش بردارید با بیان جملات و واژه‌های ملایم و تسکین دهنده و همچنین با ماساژ پشت او نوزاد را ساکت و تسکین دهید. بدین طریق نوزاد پس از طی چند روز خوابیدن در جای مخصوص خود را می‌آموزد ، اما در صورتی که از خواب بیدار شدن‌های پی در پی نوزاد زیادتر از ۵ یا ۶ مرتبه در طی شب رخ دهد ، می‌بایست از پزشک متخصص اطفال مشاوره بگیرید.

خواب کودک در ۱ تا ۳ سالگی

بیشتر بچه‌ها در دوره‌ی سنی ۱ تا ۳ سالگی نزدیک به ۱۰ تا ۱۳ ساعت می‌خوابند. احساسات مختلف و یا علاقه به شب بیداری به همراه والدین و بی‌خبر نماندن از اتفاقاتی که در محیط اطراف رخ می‌دهد و قادر است ابزاری جهت واکنش مشترک بچه‌ها در مواجه با خواب و شب بیداری تعبیر شود. به خوابیدن کودکان ۲ تا ۳ ساله در طی روز تاکید و اصرار نکنید به جز در حالتی که دچار رخوت و کسالت شوند. پدران و مادران بعضی اوقات به غلط تصور می‌نمایند که بیدار نگه داشتن بچه‌ها به شیوه‌های گوناگون آن‌ها را در جهت خوابیدن در اوقات و زمان تعیین شده یاری می‌رساند. در واقع در صورتی که اطفال زیاد دچار خستگی شوند زمان و وقت معین و معلومی جهت به خواب رفتن نخواهند داشت.

برای کودکان ۱ تا ۳ ساله نزدیک به ۱۵ تا ۳۰ دقیقه وقت احتیاج است تا با گفتن قصه و یا گوش دادن به یک موزیک ملایم بخوابند. دندان درآوردن بچه‌ها امکان دارد موجب بیدار شدن و یا منجر به عالم خیال و رویا رفتن آنان شود. خواب‌های بد و وحشت آور و افکار وهم آلود در اغلب اوقات برای بچه‌ها خوف انگیز است چراکه با حقیقت جهان خارجی آنان هم خوانی و تناسب ندارد. اگر کودکتان دچار کابوس‌های شبانه می شود ، باید نخست به وی تسلی و آسودگی خاطر بدهید و به آنان فرصت دهید تا در مورد هر چیزی که در عالم خیال و خواب خود مشاهده کرده‌اند برای شما بازگو کنند و منتظر بمانید تا آسوده خاطر و قرار یابند و آنگاه با ملایمت وی را جهت خوابیدن دوباره ترغیب کنید.

خواب کودکان پیش دبستانی

بچه‌ها قبل از مدرسه رفتن و در دوره‌ی که به مهدکودک می‌روند نزدیک به ۱۰ تا ۱۲ ساعت در طی شب می‌خوابند. بچه‌ی ۵ ساله‌ای که در طی شب به اندازه لازم خوابیده است احتیاجی به خواب نیمروزی نخواهد داشت. با این وجود بیشتر معلمان و مربیان اوقات به خصوصی را جهت خوابیدن همه‌ی بچه‌ها اعلام و لحاظ می‌نمایند. برای بچه‌های ۵ ساله‌ای که غالباً گرفتار واب‌های بد و وحشت آور می‌شوند و خوابیدن دوباره آنان اندکی با سختی روبه‌رو می‌باشد ، پیشنهاد می‌شود از یکسری لوازم و ابزاری که بدین جهت ساخته شده است مدد و یاری بگیرید.

این مجموعه وسایل دربرگیرنده وسایل بازی می‌باشند که برای گذراندن اوقات بچه‌ها و برقراری تسکین و فراغت در آنان ایجاد و تدوین گردیده است نظیر بازی‌های رایانه‌ای ، دی وی دی ‌های قصه گو و شعرخوان و … این دسته از وسایل بازی باید در اتاق بچه‌ها و نزدیک آنان باشد تا هر وقت تمایل داشته باشند قادر باشند به راحتی آنان را در اختیار داشته باشند و با آنان مشغول و درگیر شوند تا به فراغت و آسودگی و خستگی رسیده و دوباره بخوابند.

کودکان دبستانی

بچه‌ها در دوره‌ی سنی ۶ تا ۹ سالگی نزدیک به ۱۰ ساعت در طول شبانه روز می‌خوابند. دشواری و گرفتاری‌های این بچه‌ها در وقت خواب است امکان دارد ناشی از احتیاج آنان به فرصت مناسب تنهایی با پدر و مادر خویش ، بدون وجود سایر اعضای منزل و یا نزدیکان باشد ، تلاش کنید پیش از خوابیدن بچه‌ها با آنان زمانی را به تنهایی بگذرانید و با مکالمه و صحبت‌های مختصر به آنان رد مورد مسائل آرامش دهید این عمل به آسودگی و راحتی بچه‌ها و تداوم آن در طی خواب یاری بسیاری خواهد نمود.

آموزش خواب به کودک

توصیه می‌شود در اسرع وقت یادگیری خواب به کودک را آغاز نمایید. زیرا هنگامی که سن بچه‌ها بالاتر می‌رود تقریباً از ۶ ماهگی ، پروسه‌ی خوگیری آنان به یک روال و زمان بندی خواب در شب هنگام دشوارتر خواهد شد.

توجه داشته باشید در هر برهه‌ای از حیات فرزندان از یک شیوه تربیتی در طی شب بهره بگیرید که مسلماً این روال و شیوه با آغاز رشد و نمو و بزرگتر شدن آنان احتیاج به تحول و اصلاحاتی دارد. از این رو در ارتباط با آزمودن روش‌های گوناگون و برنامه‌های متفاوت فکر بازی داشته باشید.

در زمان تحول و تصحیح سبک و روال خواب بچه‌ها می‌بایست مددرسانی‌های نصف شب را حذف نمایید. این امدادها که به عنوان فراخوانش‌های منفی اطلاق شده‌اند با آنکه امکان دارد به طور موقت بچه‌ها را مجدداً به خواب فرو برد ولی از بیدار شدن مجدد آنان پس از طی یک ساعت جلوگیری نمی‌نماید. بچه‌ها امکان دارد در مواجهه بااین تحول و اصلاحات ایستادگی از خود نشان دهند. زمانی که قصد دارید بچه‌ها را به عادات و روال تازه و به فراخوانش‌های مثبت خو و انس دهید امکان دارد نخست اوضاع بدتر گردد تا در روزهای آتی قادر باشد بهتر شود و تاثیرات آن ظاهر گردد.

برای نوزادان کمتر از ۴ ماه می‌بایست سعی نمایید که با احتیاجات خواب نوزادان همسو شوید. توقع روال و عادت خواب قابل انتظار و پیش بینی شده‌ای از نوزادان نداشته باشید و درصدد آن نباشید با جبر و زور یک روال و عادت خواب برقرار نمایید. غالباً پدر و مادر پس از دوره‌ی ۴ ماهگی نوزادان قادرند بر ساعات و زمان خواب آنان اثرگذاری پررنگی داشته باشند.

مساله‌ای که اغلب والدین از آن مطلع نیستند آن است که بچه‌ها جهت برقراری برنامه‌ی خواب مطلوب و فراخور احتیاج به توصیه‌ها و رهنمودها و پیشنهادات پدران و مادران خود دارند. در حقیقت علت متداول اختلالات خواب و مسائل آن ، این است که اغلب پدران و مادران مطلع نیستند که آنان هستند نه فرزندانشان که می‌بایست زمان و ساعت خواب خود و فرزندانشان را ترتیب و تنظیم نمایند.

هر روال و شیوه‌ای که گزینش می‌نمایید ضروریست که آگاه باشید که دست یافتن به نتیجه مطلوب احتیاج به زمان خواهد داشت. زمانی که یادگیری خواب را به کودکان شروع می‌نمایید توقع یک چرخه‌ی وفق دادن که در برگیرنده‌ی اندک یا میزان بسیاری از گریه و ناله می‌باشد را هم داشته باشید و توجه کنید که شما قادرید هر روال و شیوه‌ای را با نظر به احتیاجات فرزندتان اطلاح و تعویض نمایید. پیش از برقراری تحولات و اطلاحات و یا رها کردن و ترک برنامه‌ی خواب موردنظر ۷ تا ۱۰ روز به آن مجال و وقت دهید.

آموزش خواب به کودک با روش بدون گریه

پیش از هر مطلبی می‌بایست مطلع باشید که روش و برنامه‌ای که درباره‌ی یک طفل اثربخش می‌باشد امکان دارد برای سایر بچه‌های هم سن و سال آنان به همان اندازه پاسخگو نباشد. از این رو یافتن شیوه‌ای که با شرایط و وضعیت محیط خانه‌ی و شخصیت کودکتان هماهنگ باشد امکان دارد به اندکی سنجش و بررسی و آزمایش احتیاج داشته باشد.

کارشناسانی که حامی شیوه و روال آموزشی خواب بدون گریه می‌باشند اوقات پیش از خواب را زمان و مجال خوبی جهت مباشرت و رابطه‌ی احساسی پدر و مادر با فرزند خود می‌دانند. با به وجود آوردن یک تشریفات و جریان عادی ملایم و خلوت و دوستانه  و با جوابدهی فوری به تقاضاها و نیازهای بچه‌ها جهت تسلی ، آسودگی و شیر خوردن این فرصت و شرایط احساسی بای بچه‌ها آماده می‌گردد.

نکات کاربردی جهت خواباندن کودک با روش بدون گریه

• بچه‌ها را سریع در محل و جای خواب آنان قرار دهید:

پیشنهاد می شود در ساعت ۷ شب بچه‌ها را به محل و جای خواب خود ببرید. این فکر غلط را کنار بگذارید که بچه‌ها را زیادتر بیدار و مشغول سارید تا دچار کوفتگی و کسالت شوند. بچه‌هایی که بیش از اندازه دچار کوفتگی و کسالت شوند امکان دارد در خوابیدن دچار مشکل شوند. تعدادی از متخصصان اظهار داشته‌اند که بچه‌هایی که سریع‌تر به محل خواب خود می‌روند زیادتر نیز می‌خوابند.

• یک تشریفات و روال تکراری پیش از خواب آماده و فراهم سازید:

یک تشریفات و روال عادی و تسکین دهنده جهت پیش از خواب شبانه کودکان بیابید و به آن مقید باشید. به طور نمونه ، قصه و شعرخوانی ، گوش دادن به یک موزیک آرام و بی‌کلام و آنگاه رفتن به خواب. این عمل را هرشب در وقت معینی تکرار نمایید.

• واژه‌های خاص و کلیدی به وجود آورید:

با یاری واژه‌های به خصوص و برجسته به بچه‌ها به آنان حالی نمایید که زمان خوابیدن فرارسیده است. این واژه‌ ممکن است یک صدای ششششش یا هیس گفتن باشد یا عبارتی مانند زمان خوابه که با لحنی آرامی بیان می‌شود. زمانی که فرزندتان را می‌خوابانید و او مجدداً بیدار شده و قصد دارید وی را بخوابانید آن کلمه و یا آوا را تکرار نمایید تا بچه‌ها آن را با خوابیدن نسبت و پیوند داده و مجدداً بخوابند.

• جو و فضای آسوده و مساعدی را برای بچه‌ها مهیا سازید:

تعدادی از بچه‌ها نسبت به سایر اعضای منزل احتیاج به خاموشی و آرامش بیشتری دارند. یقین بیابید که جای خواب و تشک و پتو و البسه خواب بچه‌ها راحت باشد و دمای اتاق کودک یکنواخت و ملایم باشد.

• به هر سروصدای بچه‌ها عکس العمل بروز ندهید:

بیاموزید که گریه و ناله حقیقی کودک را از یک تضرع و زاری کوچک و مصنوعی شناسایی نمایید. در صورتی که یقین ندارید ، اشکالی ندارد که چند لحظه صبر کنید و گوش به زنگ باشید تا در صورتی که فرزندتان دوباره به خواب رفت بی‌خودی او را بیدار نکنید.

روش گریه تا خواب کودک

این شیوه آموزشی بر این باور پابرجاست که خوابیدن کودکان به گونه‌ی غیروابسته و به صورت خودفرمان توانایی می‌باشد که در صورتی که به بچه‌ها زمان لازم را بدهید قادرند آن را بیاموزند. در صورتی که فرزندتان بیاموزد که در زمان خواب شب هنگام خود را آرام نماید تا بخوابد ، زمانی که در طی شب و یا خواب نیمروزی بیدار گردد قادر است از همان توانایی بهره گیرد و مجدداً بخوابد. مقصود این شیوه‌ی آموزشی گریه و زاری کودک نیست ولی حامیان این شیوه و روال بیان داشته‌اند تا زمانی که بچه‌ها به خواب رفتن خودفرمان و غیروابسته خو بگیرند گریه و زاری یک واکنش ناگزیر خواهد بود.

مراحل آموزش روش گریه تا خواب

فرزندتان می‌بایست از نظر رشد و نموی جسمی و روانی حاضر و مهیای خوابیدن در طی شب باشد که این قابلیت غالباً در دوره‌ی ۴ تا ۶ ماهگی نوزادان رخ می‌دهد. در صورتی که پس از آزمایش این شیوه با ایستادگی بسیاری از جانب فرزندتان مواجه شدید چند روز منتظر بمانید و آنگاه مجدداً  برنامه را آزمایش نمایید.

فرزندتان را زمانی که نیمه بیدار می‌باشد را در محل خوابش قرار دهید. به فرزندتان شب بخیر گفته و محل را ترک و از اتاق بیرون بروید. در صورتی که هنگام ترک اتاق کودک گریه و زاری کرد ، صبر کنید برای لحظات معین و کمی گریه و زاری کند. به محل خواب او بازگردید و برای چند دقیقه کوتاه وی را آرام نمایید و پشتش را ماساژ دهید. لامپ‌ها را خاموش کنید و با لحن ملایم و تسلی دهنده‌ای حرف بزنید. او را از محل خواب و گهواره‌اش بلند نکنید. زمانی که باز هم بیدار می‌باشد مجدداً محل خواب او را ترک و از اتاق بیرون بروید ولو در صورتی که در حال گریه و زاری است. این دفعه اندکی زیادتر از مرتبه‌ی پیش صبر کنید و زمانی که به محل خوابش رفتید همان اعمال را اجرا نمایید. آهسته آهسته در زمان بیشتری صبر کنید و هر مرتبه تنها چند دقیقه به محل خوابش بروید و او را آرام نمایید و پشتش را ماساز دهید و در صورتی که بیدار است از اتاق بیرون بروید. این روال را ادامه دهید تا فرزندتان در همان حال که شما بیرون اتاق می‌باشید به خواب فرو رود. هر شب زمان میان بازید نمودن و رفتن به اتاق فرزندتان را زیادتر کنید. در اغلب حالات بچه‌ها قادرند پس از یک هفته به طور مستقل به خواب فرو روند.

به منظور آنکه بچه‌ها را در زمان بیش از اندازه‌ای تنها رها نکنید و یا گرفتار تردید و آشفتگی در شناسایی این زمان نشوید از رهنمودها و نکات زیر بهره بگیرید:

شب نخست: مرتبه‌ی نخست به مدت ۳ دقیقه از اتاق بیرون بروید ، مرتبه‌ی دوم ۵ دقیقه و مرتبه سوم و همه‌ی نوبت‌های آتی در همان شب ، پیش از برگشت به محل خواب کودک به مدت ۱۰ دقیقه صبر کنید.

شب دوم: نخست ۵ دقیقه ز اتاق بیرون بروید ، مرتبه دوم به دت ۱۰ دقیقه صبر کنید و مرتبه‌ی سوم ۱۲ دقیقه منتظر بمانید.

پس از این دو شب نخست ، هر شب زمان معطلی را بیشتر نمایید. به علاوه فراموش نکنید که این فاصله‌ها و زمان‌ها مطلق و تغییرناپذیر نیستند و والدین قادرند هر زمانی را که با آن آسوده‌ خاطر می‌باشند را گزینش و امتحان نمایند.

روش ناپدید شدن تدریجی

در این شیوه‌ی آموزشی پدر و مادر اثر و نشان خود را در خواباندن بچه‌ها آهسته آهسته به حداقل می‌رسانند و به کودک زمان می‌دهند تا متوجه گردد چطور در زمان خواب خود را تسکین داده و مجدداً بخوابد. می‌توان از این شیوه از دوره‌ی ۵ ماهگی نوزادان و جهت خوابیدن اطفال و کودکان ۵ ساله نیز بهره گرفت. متخصصان حامی این شیوه درمانی در مبانی و اساس فراگیری روش ناپدید شدن تدریجی به مزایای زیر اشاره کرده‌اند:

• خودمختاری و آزادی کودک: آرامش دادن و تسلی به خود دقیقاً مشابه آموختن مهارت راه رفتن یک توانایی الزامی می‌باشد که تمام بچه‌ها می‌بایست در روال رشد و نموی خویش جهت دست یافتن به خودمختاری و مستقل شدن آن را یاد بگیرند.
• خواب مناسب والدین: کودک هر مرتبه در طی شب بیدار شده و جهت خوابیدن مجدد به شما احتیاج می‌یابد و این مسئله خواب و زندگی والدین را آشفته نابه‌سامان خواهد نمود.
• توازن رفتاری والدین: این شیوه آموزشی به پدران و مادران یاری می‌رساند تا به توازن صحیحی میان امداررسانی بسیار و اندک به فرزندان خود دست یابند و این مسئله برای همه‌ی افراد خانواده هم سودمند و مطلوب خواهد بود.
• ممانعت از افسردگی مادران: این شیوه آموزشی به بچه‌ها یاری می‌رساند تا خوب‌تر به خواب روند و والدین به خصوص مادران آنان به میزان کمتری از افسردگی دچار شوند.
• مدد به ارتباط عاطفی و احساسی والدین و کودکان: این شیوه خواب با مهیاسازی فرصت محافظت از بچه‌ها و ترغیب آنان به اطمینان به توانایی‌های خود قادر است ارتباط و پیوند احساسی کودک با پدر و مادر خویش را افزایش دهد.

نحوه آموزش روش  خواب ناپدید شدن تدریجی

• اردو زدن

این روش قادر است سراسیمگی و آشفتگی را به پایین‌ترین درجه و آرامش و تسکین بچه‌ها را به بالاترین درجه برساند. جهت اجرای این شیوه ف تا زمانی که فرزندتان به طور کامل نخوابیده است بر روی یک صندلی در پهلوی محل خواب او قرار بگیرید. زمانی که طفل گریه و زاری و بی‌طاقتی می‌کند قادرید با صدای شششش او را تسکین دهید و یا به آرامی پشتش را ماساژ دهید. هرچند شب یک مرتبه ، اندکی عقب‌تر قرار بگیرید به صورتی که در نگاه و چشم رس طفل باشید. شما قادرید با عقب رفتن به میانه اتاق و پس از آن به خارج اتاق در طی چندین شب این دفعات را تکمیل نمایید. در مدت ۱۵ روز شما می‌بایست این امکان و شرایط ایجاد شده باشد که پس از گفتن شب بخیر محل خواب کودک را ترک و از اتاق خارج شوید.

• سر زدن زمان بندی شده

در این روش مقصود آن است که عمل آرام کردن و التیام را به خود بچه‌ها واگذار کنید. جهت اجرای این شیوه طفل را در محل خوابش قرار دهید و مکان مورد نظر را ترک نمایید و از اتاق خارج شوید. کودک را در فاصله و زمان‌های مختصری تنها رها کنید. دقایقی را به بچه‌ها زمان دهید تا خودشان را تسکین و تسلی دهند آنگاه چند دقیقه برگردید و در صورتی که کودک گریه و زاری و بی‌طاقتی نمود او را تسکین دهید. این عمل را هر چقدر که ضروری می‌باشد و به صورت پروسه‌ای کامل تکرار نماییدتا طفل به خواب فرو رود. پس از طی چند شب این عمل می‌بایست آسان‌تر و سریع‌تر صورت گیرد.

بهترین ساعت خواب برای کودک

توصیه می‌شود پیش از ترتیب و تنظیم خواب بچه‌ها به اعمال مقررات در محیط خانه دقت داشته باشید. زیرا در صورتی که از سنین کم مقررات و برنامه‌ی خواب مناسب و در موعد مقرر خود انجام گیرد ، بچه‌ها به این روال و الگو خو می‌گیرند. بچه‌ها خودمختاری و به استقلال رسیدن خود را به کار می‌گیرند و غالباً درک و آگاهی اندک از این خودمختاری و استقلال را با ایستادگی و پافشاری در مواجهه با زمان خواب آزمایش می‌نمایند بدین صورت که تمایل دارند که مشاهده کنند چه اندازه آزادی و خودمختاری دارند. ولی در صورتی که همان گونه از کودکتان بپذیرید که وقت مشخص شده جهت خواب را به عقب موکول کند ، یک عادت نادرست و ناخوشایند برای آنان به وجود می‌آید که سبب دلسردی ، ناکامی و بی‌خوابی در آنان می شود.

جهت برطرف نمودن این مساله خونسرد باشید و اقدامات و زمینه سازی‌های را فراهم و تدارک ببینید. شما قادرید با تدارک و برآورد احتیاجات کودکان ، برقراری مقررات و انجام آن ، به علاوه با گفت و گو و نظر خواستن درباره‌ی روال و اقدامات مرتب پیش از خواب ، از گرفتاری‌ها و مشکلات شبانه جهت خواب کودکان ممانعت به عمل آورید. تعدادی از این تدابیر عبارتند از:

• تدابیر بچه‌ها را جهت عذرتراشی و تعلل برای خواب را پیش بینی نمایید: احتیاجات آنان را قبل از زمان خواب فراهم سازید تا کودکان قادر نباشند از آنان برای عذر تراشی جهت ترک کردن محل خوابش بهره بگیرید. به طور نمونه ، به آنان آب بدهید و یا اجازه دهید تا یک عروسک را جهت بردن به رخت خوابش بردارد.
• به بچه‌ها اجازه تصمیم گیری بدهید: با وجود علاقه بچه‌ها جهت آزمایش قدرت و استیلای شما ، در صورتی که به آنان فرصت دهید تا در گزینش الگو و روال خواب شبانه همکاری کنند ، الگو و روال خواب آسان‌تر به نتیجه می‌رسد. به طور نمونه ، به کودکتان اعلام کنید که پیش از خاموش نمودن لامپ ، تنها دو شعر یا قصه برای آنان می‌خوانید ولی آن‌ها خودشان اجازه دارند که تصمیم بگیرند که چه شعر و قصه‌ای برایشان خوانده شود.
• الگو و روال پیش از خواب را به صورت دائمی و پایدار حفظ کنید: استفاده از یک الگو و اقدامات قابل انتظار و پیش بینی به بچه‌ها حس آرامش و آسودگی خواهد دادو قرار و سکون آنان را جهت خوابیدن ساده‌تر می‌سازد. به علاوه سبب می‌شود صبح با سرزندگی و قبراقی از خواب برخیزند.

مناسب‌ترین و خوب‌ترین زمان ساعت خواب شبانه‌ی بچه‌ها آن است که از ساعت ۹ شب بخوابند و ساعت خواب و استراحتشان تا نزدیک به ساعت۶ صبح ادامه داشته باشد. زیرا در این مدت زمانی هورمون ملاتونین آغاز به ترشح نموده و این هورمون اساس رشد و نموی اطفال به حساب می‌آید. در صورتی که جسم و ذهن در این مدت در فراغت و آسودگی باشد حس کسالت و ملالت کاهش می‌یابد ، رشد و نموی جسمی کودکان بیشتر شده و اندازه‌ی دقت و توجه بچه‌ها افزایش می‌یابد. از این رو توجه به برنامه‌ی خواب و میزان آن به ویژه در بچه‌های دبستانی اهمیت مضاعفی خواهد داشت. چرا که بچه‌ها در مدرسه احتیاج به نیرو و توان و دقت دارند و هنگامی که خواب کودکان کافی نباشد عدم تمرکز ، کسالت و خستگی ، تندخویی و فراگیری ناقصی برای کودکان ایجاد می‌گردد.

ایجاد یک الگوی صحیح برای زمان خواب کودک

توصیه می‌شود برنامه و الگوی خواب بچه‌ها را از ساعات ابتدایی غروب آغاز نمایید. قادرید از کارهای پیش از خوابی نظیر شست و شوی دست و صورت ، تعوض پوشک و پوشیدن البسه‌ی خواب شروع کنید. توجه داشته باشید که آداب و تشریفات قبل از خواب را از هر مکانی قادرید آغاز نمایید ولی ضروریست اساساً آن را در اتاق خواب بچه‌ها به اتمام برسانید و آن‌ها را در همان جا بخوانید. به بچه‌ها یاد دهید که محل خواب و اتاقش یک مکان امن و تسکین دهنده می‌باشد ولی فرزندتان نبایست فکر کند که وی را در  وقت خواب به اتاقش منتقل می‌کنیبد تا از خودتان جدا و یا طردش کنید.

• تخلیه انرژی: پیش از آنکه تلاش نمایید فرزندتان را وادار به خوابیدن کنید ، توصیه می‌شود به وی فرصت دهید تا انرژی خود را خالی نماید.
• خواندن شعر و قصه: والدین قادرند در برنامه‌ی خواب موردنظرشان ، قبل از خواب برای فرزندشان قصه و شعر بخوانند. با مطالعه شعر و قصه برای بچه‌ها ، آنان نه فقط مهارت شناسایی کلمات تازه را می‌آموزند ، به علاوه تحقیقات آشکار کرده است توانایی‌های کلامی و هوش کودکان هم امکان دارد به گستره‌ی واژه‌ها و عباراتی که در طی روز فرا می‌گیرند وابسته و مربوط باشد.
• بازی کردن: پیش از آنکه زمان خواب طفل شما فرارسیده باشد ، قادرید در اتاق یک بازی ملایم و راحت با او اجرا نمایید. هر فعالیتی که فرزند شما را مشغول نماید و وی را بیش از اندازه ذوق زده ننماید قادر است بازی خوبی باشد. یک سرگرمی مشغول کننده دیگر این که وسیله بازی و یا لئازمی را در محل خواب بچه‌ها مخفی نمایید و از آنان درخواست نمایید تا آن را بیابند و آنگاه در مورد آن با وی گفت و گو نمایید.
• صحبت کردن: یک فرصت مطلوب جهت حرف زدن پدر و مادر با بچه‌ها ، در هنگام خواب آنان می‌باشد. به طور نمونه ، والدین قادرند بعد از آنکه کودکشان را در محل خوابش قرار دادند ، در پهلوی کودک خود بنشینند و با آنان درباره‌ی وقایع روزانه گفت و گو نمایند و به تدریج تن صدایشان را ملایم‌تر کرده و به صورت نجواگونه درآورند تا بچه‌ها بخوابند و یا جهت خوابیدن حاضر شوند.
• دوش گرفتن و حمام: یکی از برنامه‌ها و الگوهای متداول خواب ، دوش گرفتن و حمام کردن بچه‌ها می‌باشد. قرار دادن بچه‌ها در آب ولرم می‌تواند تسکین دهنده باشد و دوش گرفتن و تمیز نمودن و آنگاه خشک نمودن آنان یک شیوه آسان و خوب جهت به خواب رفتن آنان است. در صورتی که در طی حمام فرزندتان دچار اضطراب و یا ذوق زدگی بسیاری می‌شود مسلماً توصیه می‌شود که این کار را از برنامه و الگوی خواب کودک پاک نمایید.
• گفتن شب بخیر به کودک: برای اغلب بچه‌ها شادی بخش و خوشایند است که درون اتاق و یا منزل دور بزنند و به وسایل بازی محبوبشان ، اعضای خانواده و یا سایر اشیای دیگر شب بخیر بگویند. از این رو شما نیز می‌توانید آزمایش نمایید تا مشاهده کنید جای دادن و گفتن شب بخیر در الگو و برنامه خواب بچه‌ها چه اثربخشی خواهد داشت. ولی جهت آموزش این مورد به بچه‌ها ضروریست اندکی وقت بگذارید و سعی نمایید.
• زمزمه لالایی و آواز: زمزمه لالایی و آواز جهت خواباندن بچه‌ها یک شیوه‌ی تجربه شده می‌باشد. بچه‌ها به صوت و لحن والدین خود علاقمند هستند ، از این رو لحن و صوت شما و یا یک موزیک آرام و تسکین دهنده قادر است وی را تسلی داده و جهت خوابیدن حاضر نماید. برای یادگیری لالایی و شعرهای کودکانه قادرید به راحتی در سایت‌های مختلف سرچ کنید و آهنگ‌های آرام بخشی را پیدا نماید. صداهایی که به صدای سفید مشهورند هم قادر است به فرزند شما تسکین و تسلی دهد. به علاوه این اصوات سبب می‌گردد اصوات اضافی پیرامون را نشوند و آسوده‌تر به خواب بروند.

اختلالات خواب در کودکان

• خوابیدن بیش از اندازه در طی روز

EDS  یکی از رایج‌ترین نمودها و علائم اختلالات خواب در افراد بزرگسال و بچه‌ها می‌باشد چرا که فراوان‌تر از سایر اختلالات خواب سبب کسالت و خواب آلودگی روزمره می شود. بسیار رایج نیست که کودکان بیش از حد احساس کسالت و ملالت نمایند. با وجود این ، در صورتی که خواب آلودگی و چرت زدن آنان تا اندازه‌ای مرتب می‌باشد در واقع امکان دارد به اختلال خواب ارتباط و وابستگی داشته باشد ، ولو در صورتی که ببینید که در طی شب به میزان لازم استراحت و خواب داشته باشد. در صورتی که فرزندتان در طی روز احساس کسالت و سستی  چرت زدن کند ، در دوره‌ی سنی که اغلب کودکان خواب کوتاه ندارند و در بیدار شدن صبح سختی دارند و یا تنها از فقدان انرژی در طی روز برخوردار باشند امکان دارد گرفتار اختلال خواب بیش از اندازه در طی روز شده باشند. اختلالات رایج خواب که نشانه‌های EDS دارند بر این پایه‌اند: انسداد آپنه خواب ، سندرم پای بی‌قرار و نارکولپسی.

• مشکلات بی‌خواب

در صورتی که طفل شما غالباً در به خواب رفتن سختی دارد و یا آنکه بسیار سریع‌تر از حالت طبیعی از خواب برمی‌خیزد ، امکان دارد نشانه‌هایی از مشکلات بی‌خوابی باشد. بی‌خواب در بچه‌ها امکان دارد از مولفه‌های گوناگونی نظیر اضطراب و فشار روانی ، بیماری و ناخوشی و یا پریشانی فکری متاثر شود. اضطراب و فشار روانی در کودکان متثر از مسائل مرتبط به مدرسه ، مشکلات داخل منزل ، مشکلات اجتماعی و یا دگرگونی و یا تعویض برنامه و روال معمول زندگی آنان نظیر نقل مکان به یک جای تازه باشد.

• خروپف

این حالت تنها یک صدای متاثر از نوسان‌های راه تنفسی بالایی می‌باشد. با این وجود ، این نوسانات امکان دارد متاثر از گرفتگی باشد که در آن هوا به صورت طبیعی به ریه‌ها نمی‌رسد که امکان دارد منتهی به اختلال خواب شود. شماری از دلایل خروپف در بچه‌ها می‌تواند ناشی از انسداد بینی ، انحراف بینی ، عفونت تنفسی و یا رشد لوزه‌ها باشد.

• کابوس

کابوس‌ها خواب‌های ناخوشایند و وحشتناکی می‌باشند که این رویاهای رعب انگیز در طی خواب REM بروز می‌کند و قادرند بچه‌ها را با خوف ، بیم و هراس از خواب بیدار نمایند. این رویاهای ترسناک شبانه در بچه‌های سه ساله فراوان متداول می‌باشد و امکان دارد به صورت نامنظم در دوره‌های سنی ۶ تا ۱۰ سال نیز اتفاق بیفتد. این رویاهای ترسناک در صورتی که بسیار رخ دهد و در طی شب بچه‌ها را بیدار نماید امکان دارد منتهی به مشکلات خواب گردد.

• ترس‌های شبانه

بیم و هراس شبانه بدین صورت از کابوس‌های شبانه شناسایی می‌شوند که بچه‌ها ابداً به صورت کامل از خواب بیدار نخواهند شد. غالباً در طی یک شب ناخوشایند و ترسناک ، بچه‌ها در تخت خواب می‌نشینند و گریه می‌کنند و داد می‌زنند و نشانه‌های جسمی نظیر عرق کردن ، نفس کشیدن سریع ، بالا رفتن ضربان قلب ، گشاد شدن مردمک چشم ، فشار عضلانی امکان دارد در آن‌ها دیده شود.

• راه رفتن در خواب

راه رفتن در خواب در بچه‌ها بسیار متداول می‌باشد و نزدیک به ۳۰ درصد از بچه‌ها در دوره‌ی سنی ۳ تا ۷ سال عادت خوابگردی دارند. این عمل زمانی اتفاق می‌افتد که بچه‌ها در نیمه شب محل خواب خود را ترک کرده و با آنکه خواب می‌باشند  ، امکان دارد چشمانشان باز بوده و یا آنکه در هنگام راه رفتن ، واژه‌های مبهمی را نجوا کنند. اغلب بچه‌هایی که عادت به راه رفتن در خواب شبانه دارند تا دوره‌ی بلوغ نیز به همین صورت می‌باشند. مکان خواب کودک را تا حد امکان ایمن نمایید تا از صدمه دیدن آنان پیشگیری نمایید. بهتر است در زمان راه رفتن بچه‌ها در خواب شبانه آنان را بیدار نکنید چرا که سبب رعب و وحشت وسراسیمگی در بچه‌ها می‌شود.

• شب ادراری

شب ادراری جز اختلالات خواب به حساب نمی‌آید به استثنای مواردی که سن طفل بیشتر از ۵ سال باشد و دست کم ۲ مرتبه در طول هفته به صورت متوالی دچار شب ادراری شود. این عارضه امکان دارد متاثر از زمینه‌ی ارثی ، کندی در رشد ، آشفتگی‌های احساسی و فکری ، مشکلات دستگاه ادراری کودکان باشد.

 

تقویت هوش کودک در مرکز هوش کودک نیک، اولین رسالت این مرکز تحقیقات است. تقویت هوش کودک در سنین مختلف دارای راهکاری مشخصی است.

درست است که ما هوش را به صورت ژنتیکی به ارث می بریم. اما برای پرورش ابعاد مختلف هوش، به بستری مناسب برای رشد و تربیت کودک نیاز داریم.

با شناسایی هوش تا قبل از ده سالگی و پرورش آن در غالب استعداد احتمال موفقیت کودکان در آینده در زمینه های مورد علاقه خودشان بسیار بیشتر میشود. زمانی که بستر مناسب برای پرورش هوش و استعداد کودک، مناسب نباشد و تعاملات مناسب با کودک برقرار نباشد این هوش و استعداد هیچگاه تجلی و نمود بیرونی نمی یابد.

سوالی که برای والدین پیش می آید این است که برای برانگیختن ذهن کودک به چه کلاس های علمی و اسباب بازی هایی نیاز است؟ پاسخ ما به والدین این است که هیچ چیزی!

در صورتی که در فعالیت ها بتوانید ذهن او تحریک کنید، تقریباً تمام کارها برای او آموزش به حساب می آید.

قبل از بارداری جهت تقویت هوش کودک چه کنیم؟

اولین روش تقویت هوش کودک ) مصرف اسیدفولیک

زنان باید حداقل از یک ماه قبل از بارداری اسید فولیک مصرف کنند. در رژیم غذایی روزانه شان حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسیدفولیک باید قرار بگیرد. مصرف اسیدفولیک یک ماه قبل از بارداری، رشد و توسعه سلول های مغزی کودکشان ۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش پیدا می کند.

در نتیجه مصرف اسیدفولیک به مقدار کافی اولین مرحله ی داشتن فرزندی باهوش قبل از بارداری و در دوران بارداری است.

دومین روش تقویت هوش کودک ) وزن مادر در سطح ایده آل باشد.

چاقی مادر سبب کم هوش شدن کودک می شود. قبل از بارداری حتماً باید وزن مادررا به سطح ایده آل برسد و بعد برای بارداری اقدام کند. در این صورت احتمال سلامت نوزاد و افزایش ضریب هوشی او بیشتر می شود.

سومین روش تقویت هوش کودک ) برنامه منظم ورزشی داشته باشید.

اگر قبل از بارداری برنامه منظمی برای ورزش داشته باشید در طول دوران بارداری، ورزش کردن برایتان دشوار نیست.

چهارمین روش تقویت هوش کودک ) دارو و مواد مخدر.

در دوران بارداری، مصرف دارو و مواد مخدر توسط والدین تاثیر مستقیم بر عوامل تعیین کننده هوش جنین دارد.

در زمان زمان بارداری برای تقویت هوش کودک چه کنیم؟

اولین روش تقویت هوش کودک ) با کودک صحبت کنید.

صحبت کردن با جنین، رشد مغز و دامنه ی واژگانی او را افزایش می دهد.  زمانی که نوزاد صداهای آشنایی که در دوران جنینی با آنها مانوس بوده است، را می شنود، استرس هایش کم می شود و بستر مناسب برای یادگیری او ایجاد می شود.

دومین روش تقویت هوش کودک ) استرس را به حد اقل برسانید.

استرس مادر در دوران بارداری تاثیر منفی بر روی توسعه سلول های عصبی مغز او دارد. راهکارهای کاهش استرس و اضطراب را بیاموزید و ازشرایط استرس زا دوری کنید

سومین روش تقویت هوش کودک ) به موسیقی گوش دهید.

گوش دادن به موسیقی بی کلام تاثیر زیادی بر هوش کودک دارد و در کاهش  استرس مادر موثر است.

چهارمین روش تقویت هوش کودک ) وزن تان را کنترل کنید.

بالا رفتن وزن مادر در دوران بارداری رابطه ی مستقیم با تولد نوزاد با وزن کم دارد. کودکانی که وزن مناسبی در هنگام تولد دارند دارای ضریب هوشی بالاتری هستند.

پنجمین روش تقویت هوش کودک ) مصرف قند و شکر را کاهش دهید.

زمانی که قند و شکر زیادی وارد بدن می شود، تعادل انسولینی را بر هم می زند. مصرف مواد غذایی بسیار شیرین تعادل هورمون انسولین را برهم می زند و باعث کاهش عملکرد ذهنی کودک می شود.

ششمین روش تقویت هوش کودک ) مصرف میوه و سبزیجات تازه.

 بیشتر املاح و ویتامین های مورد نیاز بدن از طریق میوه و سبزیجات تامین می شود و نیاز روزانه به مصرف مکمل ها را کم میکنند.

هفتمین روش تقویت هوش کودک ) مصرف روغن های سالم.

چربی های مفید موجود در مغز هایی بادام، گردوفندق اسیدهای چرب امگا۳ و امگا۶ که در ماهی و غذاهای دریایی وجود دار، برای سلامت مغز جنین و  بهبود ساختار عصبی، خون رسانی و سیستم ایمنی بدن مفید است و به بهبود ساختار عصبی، خون رسانی و سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

هشتمین روش تقویت هوش کودک ) کلسیم مصرف کنید.

کلسیم برای سلامت مغز و باهوش شدن کودکان ضروری است. لبنیات و از همه مهمتر شیر، سرشار از کلسیم می باشد. به جز لبنیات منابع دیگری هم برای تامین کلسیم وجود دارد که در کنار کلسیم علاوه بر لبنیات، دیگر مواد غذایی تامین کننده کلسیم،شامل:  بادام، فندق، موز، انجیر، کشمش، ماهی سالمون، نخود، عدس، سویا و سبزیجاتی با برگ سبز تیره می باشد.

از نظر علمی ثابت شده سیناپس هایی که به کار گرفته می شود، تقویت می گردد و سیناپس ها بیشتر زمانی تقویت می شود که مقدار فراوانی کلسیم به آنها برسد.

نهمین روش تقویت هوش کودک ) رعایت رژیم غذایی سالم.

داشتن بدن و ذهنی سالم به تغذیه درست وابسته است. امروزه همه ی ما می دانیم، خوردن مواد غذایی مغذی در فعالیت مغز، افزایش انرژی، تقویت هوش و حافظه و رفع استرس انسان، تاثیر بسیار بالایی دارد. و غذاهای غیر مغذی و زیان بخش آثار منفی بر جسم و فعالیت های مغزی دارد

راهکار تقویت هوش برای کودک یک ساله

با کودکت مرتب ارتباط چشمی برقرار کنید.

کودک نیاز دارد پیوسته و به طور قابل پیش بینی چهره ی مراقب خود را ببینید و این امر به سیم کشی سیستم توجه آنها کمک می کند.

همواره به او لبخند بزنید.

این کار باعث می شود از سلول های مغزی خاصی جهت مشاهده کردن و سپس تقلید رفتارتان کمک بگیرد.

یکی دیگر از روش های تقویت هوش کودک ، بازی

بازی هایی مثل دالی موشه و شادی و خنده به تقویت سیستم شناختی او کمک میکند.

لمس اجسام مختلف

هرچیزی از جوراب گرفته تا کلید ماشین، او را با بافت ها، ابعاد و وزن های مختلف آشنا می کند. لمس وسایل مختلف، از جمله اسباب بازی هایش، لباس ها و وسایل خانه او را با بافت و ابعاد مختلف آشنا می کند و درک او را نسبت به تفاوت اشیاء بالا می برد.

به کشف دنیا بپردازید.

 برای مثال زمانی که کودک می بیند که فشار دادن دکمه اسباب بازی، باعث به وجود آمدن صدا می شود، متوجه می شود دکمه ها کارهای جالب انجام می دهند و به جستجوی دکمه های جدید از جمله دکمه های موبایل می پردازد.

بزن و بکوب راه بیندازید.

با قابلمه یا کاسه و قاشق های چوبی صدا ایجاد کنید و لذت بردن او را تماشا کنید.

کارهای خانه را در کنار او انجام دهید.

نوزادان حتی زمانی که در حال مشاهده هستند در حال یادگیری و کشف محیط می باشند. پس هنگام انجام کارها او را در محلی قرار دهید که بتواند شما را نگاه کند.

اجازه دهید در کارها کمک کند.

زمانی که نوزاد فرصت انجام کاری را داشته باشد شناخت او افزایش می یابد. بنابراین زمانی که قصد دارد چیزی دستش را دراز کند و چیزی را بردارد ، اجازه دهید این کار را خودش انجام دهد.

اجازه دهید تنها باشد.

لازم نیست تمام روز به تحریک مغز نوزادتان بپردازید زیرا مغز برای پردازش اطلاعات جدید نیاز به فرصت دارد.

در طبیعت قدم بزنید.

در روزی که هوا برای او مناسب است به طبیعت بروید تا درختان را تماشا کند و صدای پرندگان را بشنود.

یکی دیگر از روش های تقویت هوش کودک ، کتاب کوتاه و تکراری بخوانید.

کودکان در این سن درک درستی از کلمات ندارند، اما فقط شنیدن داستان، دایره واژگانی او را افزایش می دهد و بین تصاور و کلمات ارتباط برقرار می کند.  از طرفی تکرار به نورون های مغز کمک می کند تا رابط های مهمی را بسازند.

یکی دیگر از روش های تقویت هوش کودک ،  مربی او باشید.

 مطالعات نشان داده کودکان به تکرار یک واژه از تلوزیون که ۵ بار در هفته برای آنها پخش شده نمی پردازند، اما همین لغات را زمانی که از والدین می شنود، جز دایره لغات آنها می شود.

بازی در حمام

 وان او را پر از اسباب بازی معلق و غیر معلق کنید تا بتواند با شالاپ شلوپ به کشفیات خود بپردازد.

خواب کافی

مغز اطلاعات را در حالت خواب ذخیره می کند دلیل عمده خواب زیاد نوزادان به هم همین موضوع است. با این کار او آماده یادگیری مجدد است.

تقویت هوش کودک بعد از یک سالگی

بازی های فکری

بازی‌های فکری مثل  شطرنج، جدول، پازل، سودوکو  همچون ورزش هایی برای مغز کودک هستند. و توانایی حل مشکل و تصمیم گیری را در او بالا می برد. اما  حواستان باشد زمانی که کودک تمایلی به این بازی ها نداد، زیاده روی نکنید.

تقویت کنجکاوی.

زمانی که والدین به نظرات و کنجکاوی کودک اهمیت می دهند، با آنها یاد می دهند که جست و جو کردن اهمیت زیادی دارد. همچنین آنها به گردش هایی همچون طبیعت، باغ وحش، موزه، رصد خانه و … ببرید و کنجکاوی آنها را تقویت کنید

ورزش

امروزه ارتباط مستقیمی بین فعالیت‌های ورزشی و عملکرد بالاتر مغزی به اثبات رسیده است. بنا بر این فعالیت‌های ورزشی، علاوه بر اکسیژن رسانی به مغز، باعث افزایش سلامتی، اعتماد به نفس، مهارت کارهای گروهی می شود.

یکی دیگر از روش های تقویت هوش کودک ،  موسیقی

آموزش موسیقی برای کودکان باعث بالا رفتن ضریب هوشی و تقویت نیمکره راست مغزشان می شود. در صورتی که خود کودک تمایل دارد حتما او را به کلاس موسیقی بفرستید.

صبحانه

صبحانه سالم،  باعث تقویت حافظه، تمرکز و قدرت یادگیری در کودکان و همچنین بزرگسالان میگردد.

یکی دیگر از روش های تقویت هوش کودک ،  رژیم غذایی سالم و مغذی

تنقلات و خوراکی‌های بی‌فایده  را از برنامه غذایی کودکان حذف کنید و به جای آن، از آجیل، میوه و مواد که به رشد ذهنی آنها کمک می‌کند، استفاده کنید.

کتاب بخوانید.

کتاب دوستی است که هوش هدیه می دهد.

تغذیه کودک در سنین مختلف و الگوی غذایی صحیح کودک و آلرژی تغذیه کودکان موضوع این مقاله است. اینکه با کودکان بد غذا چه کار کنید را در این مقاله می خوانید.

متاسفانه شتاب و سیر رشد و نمو در بچه‌هایی که از مواد غذایی و خوراکی ناسالم و غیرطبیعی تغذیه می‌کنند نرمال و عادی نیست و در سال‌های نخست زندگی ، بچه‌ها با یک روند پرشتاب رشد و نمو روبه‌رو می‌شوند. در صورتی که کودک شما مواد غذایی و خوراکی‌هایی را که در شکل یک برنامه غذایی مطلوب و سالم در این دوره سنی احتیاج دارد به دست نیاورد ، نتیجه و اثرات آن را در سال‌های آتی حیات کودک خود مشاهده می‌کنید.

چیزی که به عنوان رشد و نموی دوره ی کودکی اطلاق می‌شود با شروع راه رفتن کودک پایان نمی‌یابد و بچه‌ها تا زمان دوران نوجوانی در حال رشد هستند. سیر روند رشد و نموی آتی کودکان از ابتدا تا اواسط دوره‌ی بلوغ توام با تحولات و ترشحات هورمونی و دیگر وهله‌های پر اهمیت رشد و نمو شکل خواهد گرفت. در صورتی که بچه‌ها در این دوران پراهمیت از مواد  غذایی خوی و سالم استفاده نکنند ، نظاره گر تاثیرات و نشانه‌های مخرب آن در دوره‌ی بزرگسالی آنان می‌باشید.

بچه‌هایی که با خوراک‌ و ماده‌های غذایی مغذی  و سالم پرورش می‌یابند همواره سرحال‌تر و خوشحال‌تر از بچه‌هایی که گرفتار کمبودات و تغذیه ناقص می‌باشند ، هستند. بچه‌هایی که مواد مغذی مورد احتیاج خود را به دست نمی‌آورند از توان و قدرت اندکی برخوردارند. این روال و روش زندگی بدون فعالیت و پویایی به همراه تغذیه نامناسب ، گرفتاری‌ها و مسائل بعدی فراوانی را ایجاد خواهد نمود.

تغذیه کودک موضوع فراوان پراهمیتی برای کودکان به شمار می‌آید ، از این رو تا آنجایی که ممکن است درباره‌ی تغذیه مناسب و طبیعی معلومات به دست آورید و برنامه غذایی صحیحی را در پیش بگیرید و به کودکان خود نیز در این خصوص تعلیمات و نکات مهم را بیاموزید و آنان را با الگوهای صحیح تغذیه‌ای پرورش و آشنا سازید.

تغذیه نوزادان

تغذیه نوزادان از تولد تا ۴ ماهگی

در این دوره نوزاد جهت تغذیه به صورت ذاتی و فطری به طرف سینه مادر کشیده می‌شود. غذا و خوراک نوزاد در این برهه‌ی زمانی تنها منحصر به شیرمادر و یا شیرخشک می‌باشدو دادن غذاها و خوراک‌های جامد به نوزاد قدغن می‌باشد چرا که معده نوزاد در این دوره توان و قابلیت پذیرش خوراک‌های سخت و خشک را نخواهد داشت.

مادران توجه داشته باشند که بودن شیر در سینه موجب سفتی در پستان خواهد شد که بعد از خوردن شیر توسط نوزاد می‌بایست پستان نرم شود. نوزاد بعد از تغذیه و خوردن شیر حس آسودگی و راحتی و خشنودی خواهد داشت. نوزادان بعد از متولد شدن به میزان اندکی از وزنشان کاسته می‌شود. اغلب نوزادان در هفته نخست متولد شدن قریب به ۷% از وزنشان کاسته می‌شود و ۱۵ روز بعد از متولد شدن وزن آن‌ها می‌بایست به تدریج زیادتر گردد. نوزادان تا ۴ ماهگی می‌بایست به صورت میانگین در هفته ۱۷۰ تا ۲۲۵ گرم وزن آن‌ها بیشتر شود و از ۴ ماهگی تا ۷ ماهگی هم می‌بایست به صورت میانگین در هفته ۱۱۵ تا ۱۷۰ گرم وزنشان زیادتر گردد. وزن طبیعی و نرمال نوزاد نمایانگر تغذیه مناسب آن‌ها می‌باشد.

تغذیه نوزادان از ۴ ماهگی تا ۶ ماهگی

نمودها و شاخصه‌های توان و قابلیت نوزاد جهت تغذیه با خوراک‌های جامد:

• نوزاد باید قادر باشد سر خود را مستقیم بلند حفظ کند و تخت و هموار بر روی صندلی ویژه نوزادان قرار گیرد.
• زیاد شدن قابل ملاحظه وزن نوزاد قریب به دوچندان شدن وزن در مقایسه با هنگام تولد و وزن او حداقل ۹/۵ کیلوگرم باشد.
• با قرار دادن قاشق کوچک در دهان نوزاد او قادر باشد دهان خود را بسته نگه دارد.
• نوزاد قادر باشد غذا و خوراک را از نوک زبان به انتهای دهان حرکت دهد.

تغذیه مناسب نوزادان در این دوره شامل:

• شیر مادر و یا شیر خشک
• پوره‌ی سبزیجات نظیر پوره‌ی سیب زمینی شیرین
• پوره‌ی میوه‌هایی همچون موز ، شیب و هلو
• پوره‌ی گوشت قرمز و سفید
• غلات صبحانه‌ی غنی شده با آهن
• میزان اندکی ماست پاستوریزه (از تغذیه نوزاد از شیر گاو امتناع نمایید.)

برای تغذیه نوزادان در این دوره با یک قاشق کوچک مرباخوری پوره‌ی سبزیجات و یا پوره‌ی میوه جات و غلات تمام له شده و خرد شده آغاز نمایید. غلات را با ۵ قاشق شیرمادر و یا شیر خشک مخلوط نمایید تا پودر و شل و سلس گردد و آنگاه کم کم در دهان نوزاد بگذارید. میزان مواد غذایی و خوراکی مخصوص نوزادان را بعد طی هفته‌ای به یک قاشق غذاخوری افزایش دهید و به ۲ مرتبه به صورت روزانه برسانید. در صورتی که نوزاد شما برای نخستین مرتبه خوراک جامد را میل نکرد ، چند روز بعد دوباره سعی نمایید و هرگز چند خوراک و غذای تازه را همراه با یکدیگر به فرزندتان ندهید.

تغذیه نوزادان از  ۶  ماهگی تا ۸  ماهگی

نمودها و شاخصه‌های توان و قابلیت نوزاد جهت تغذیه با خوراک‌های جامد همانند دوره‌ی ۴ تا ۶ ماهگی می‌باشد.

خوراک‌هایی که در این دوره نوزاد قادر به تغذیه توسط آن‌هاست عبارتند از:

• شیر مادر و یا شیر خشک
• پوره‌ی میوه‌هایی نظیر موز ، سیب ، هلو و آووکادو
• پوره‌ی سبزیجاتی نظیر سیب زمینی شیرین ، هویج ، کدویی که به طور کامل خرد و له شده و کاملاً آب پز شده باشد.
• پوره‌ی گوشت قرمز و سفید
• پوره‌ی حبوبات و غلاتی مانند گندم ، عدس و لوبیا

میزان خوراکی که به صورت روزانه نوزاد در این دوره می‌بایست مصرف نماید بر این پایه است:

یک قاشق کوچک مرباخوری میوه که به تدریج به ۲ یا ۳ قاشق غذاخوری در طول روز افزایش می‌یابد. یک قاشق کوچک مرباخوری پوره‌ی  سبزیجات که اندک اندک به ۲ یا ۳ قاشق غذاخوری در طول روز افزایش می‌یابد و در وعده‌های مختلفی به نوزادان خورانده می‌شود. ۳ تا ۹ قاشق چای خوری غلات صبحانه که باید در سه نوبت در طی روز به نوزادان خورانده شود.

تغذیه نوزادان از ۸  ماهگی تا ۱۰ ماهگی

نمودها و شاخصه‌های توان و قابلیت نوزاد جهت تغذیه با غذاها و خوراک‌های جامد:

• مشابه نشانه‌های دوره‌ی ۶ تا ۸ ماهگی نوزاد
• بلند کردن وسایل به وسیله دست
• قدرت و توان منتقل کردن وسیله‌ای از دستی به دست دیگر
• گذاشتن غذا در دهان
• توانایی فک برای خوردن و قطعه قطعه کردن غذاها

مواد خوراکی و غذایی که در این دوره نوزادان قادر به خوردن آن هستند بر این پایه است:

• شیر مادر و یا شیر خشک
• پنیر نرم یا پنیر کوتاژ به میزان اندک
• سبزیجات خرده شده و پخته شده مشابه هویج و سیب زمینی شیرین
• میوه‌های خرد شده و له شده نظیر هلو ، گلابی ، موز ، سیب
• قطعه‌های خرد شده خوراک‌هایی نظیر تخم مرغ و سیب زمینی و نان
• مواد پروتئینی نظیر قطعه‌های ریز گوشت مرغ
• غلات و حبوباتی نظیر جو و گندم ، لوبیا و عدس ک به صورت کامل طبخ شده باشند.

میزان مواد خوراکی و غذایی که در طی روز می‌بایست نوزادان را تغذیه نمود عبارتند از:

• ۴/۱ تا ۳/۱ فنجان شیر ، ماست و یا پنیر.
• ۴/۱ تا ۲/۱ فنجان غلات صبحانه غنی شده با آهن.
• ۴/۳ یا یک فنجان مواد غذایی گروه سبزیجات.
• ۲/۳ تا یک فنجان میوه.
• ۳ تا ۴ قاشق مواد خوراکی حاوی پروتئین.

تغذیه نوزادان از ۱۰ ماهگی تا ۱۲ ماهگی

نمودها و شاخصه‌های توان و قابلیت نوزاد جهت تغذیه با غذاها و خوراک‌های جامد:

• مشابه نشانه‌های دوره‌ی ۶ تا ۸ ماهگی
• قورت دادن سهل‌تر مواد خوراکی و غذایی
• زیاد شدن شمار دندان‌ها
• پس ندادن یا نریختن غذا
• سعی در جهت بلند کردن و به دست گرفتن قاشق

مواد خوراکی و غذایی که در این دوره نوزاد قادر به خوردن آن می‌باشد عبارتند از:

• شیر مادر و یا شیر خشک
• پنیر نرم و یا پنیر کوتاژ و ماست به میزان اندک
• مواد سبزیجاتی نظیر هویج پخته شده در قطعات ریز و خرد
• قطعه‌های ریز خوراک‌هایی نظیر تخم مرغ و سیب زمینی و نان
• قطعه‌های مواد پروتئینی نظیر گوشت مرغ
• حبوبات و غلات کاملاً طبخ شه و له شده نظیر گندم و جو ، عدس و لوبیا

میزان مواد غذایی و خوراکی که در طی روز نوزادان در این دوره می‌بایست مصرف کنند شامل:

• ۳/۱ فنجان شیر ، ماست ، پنیر
• ۴/۱ تا ۲/۱ فنجان غلات صبحانه‌ی غنی شده با آهن
• ۴/۳ تا یک فنجان میوه جات و سبزیجات
• ۸/۱ تا ۴/۱ فنجان مواد خوراکی و غذایی مخلوط
• ۳ تا ۴ قاشق مواد غذایی پروتئین دار

به طور کلی برای کودکان زیر یکسال می‌توان از مواد غذایی و خوراکی کمکی نظیر حریره‌ی فندق و بادام ، پوره‌ی میوه‌جات و سبزیجات ، سوپ سبزیجات ، پوره ی سیب زمینی با خرما و هویج پخته شده استفاده کرد.

نوزادان پس از دوره‌ی یک سالگی ، افزون بر مواد خوراکی که میل کردن و تغذیه با آن‌ها را در سال‌های نخست تولدشان آموخته‌اند ، می‌بایست از خوراک‌های قرار گرفته شده در سفره هم میل کنند. این بچه‌ها رشد و نموی شتابان و سبک سیری دارند و پایداری و توانایی لازم را نیز در برابر تعداد زیادی از عارضه‌ها و مریضی‌ها و عفونت‌ها را ندارند و تعداد دندان‌هایشان هم تکمیل نگردیده است. از این رو می‌بایست در تغذیه آنان ۲ مورد مهم و کلیدی ذیل را لحاظ نمود:

1. مواد خوراکی و غذایی مورد استفاده آن‌ها سبک ، قوی و مغذی و سریع الهضم باشد.
2. در وعده‌های متنوع و مختلفی آنان را با خوراک‌های سالم تغذیه نمود.

همچنین اندازه تحرک و جنب و جوش و رشد و نموی بچه‌ها تا دوره‌ی ۲ سالگی با بچه‌های سه ساله و بزرگتر با یکدیگر متفاوت می‌باشد و می‌بایست در زمان غذا دادن به آن‌ها به این مسئله هم دقت و توجه لازم را داشت.

تغذیه کودکان یک تا دو ساله

تغذیه کودکان یک و دو ساله را دوره خواهیم کرد. در این دوره بچه‌ها رشد و نموی زیاد و سبک سیر و تحرک فراوانی دارند ، بدین سبب به خوراک و غذای زیادتری احتیاج دارند. اما از طرفی نیز اندازه معده آنان کوچک بوده و تعداد دندان‌هایشان هم تکمیل نشده است. از این رو در غذا دادن به آنان به موارد زیر دقت نمایید:

افزون بر شیر مادر و یا شیر خشک ، ۵ تا ۶ نوبت در طول روز وی را تغذیه نمایید. غلاتی که بچه‌ها توانایی بلع و خرد کردن آن را دارند نظیر کته‌های گوناگون نرکیبی با گوشت کاملاً پخته شده و یا سبزیجات در اختیار آنان قرار دهید. در صورتی که فرزند شما دچار یبوست شده است در زمان پختن سوپ برای او ، افزون بر سبزیجاتی نظیر هویج و سبزی‌های رنگی آبدار از تکه‌های زردآلو و یا آلو هم به میزان اندک در غذای آنان به کار گیرید.

خوراک‌ و غذای بچه‌ها را کاملاً بهداشتی و تمام طبخ شده و آب پز شده برای آنان درست کنید و بعد از سرد شدن در اختیار آنان قرار دهید. به بچه‌ها یاری برسانید تا خودشان غذا و خوراکشان را میل کنند و توجه داشته باشید از تمام ترکیبات و مواد غذایی موجود در غذا میل کنند. پیش از آنکه ادویه و طعم دهنده‌های مختلفی را در غذا بریزید ، خوراک و غذای کودک را جدا سازید. مواد آبکی را همواره با قاشق و یا فنجان در اختیارکودکان قرار دهید.

تغذیه کودکان ۳ تا ۵ ساله

پس از دوره‌ی دو سالگی ، با ملایم و آرام شدن رشد و نموی بچه‌ها رغبت و تمایل آنان به خوردن غذا هم کاسته خواهد شد. از این رو با نظر به روال رشد و نموی بچه‌ها در جهت پذیرش مواد خوراکی و غذایی هم متحول و متبدل خواهد شد. با آنکه اندازه‌ی بدست آوردن مواد مغذی یک خوراک و غذا تا خوراک و غذای دیگر متنوع و مختلف می‌باشد ولی در مجموع خوراک و غذای دریافتی در طی روز بچه‌ها پایدار و دائم می‌باشد.

برنامه غذایی کودکان ۳ تا ۵ ساله

تغذیه کودک در برنامه غذایی وی را دوره می کنیم. بچه‌ها به منظور رشد و نمو و بازی و حرکت ، رویارویی در مواجهه با عارضه‌ها و مریضی‌های مختلف احتیاج به توان و انرژی دارند که با استفاده از مواد خوراکی قندی ، چربی‌ها ، نشاسته و کربوهیدرات برای بدن فراهم می‌گردند. بچه‌هایی که حرکت و جنب و جوش زیادی دارند احتیاج به مواد انرژی زا و پرکالری در مقایسه با دیگر بچه‌ها دارند.

• مواد پروتئینی: در این دوره بچه‌ها جهت شکل گیری و حفظ عضلات ، استخوان‌ها و دیگر بافت‌های جسم و پایداری در مواجهه با امراض و عفونت‌ها احتیاج به مواد پروتئینی دارند که با استفاده از مواد پروتئینی نظیر انواع گوشت مرغ ، گوشت قرمز ، انواع لبنیات و تخم مرغ و یا مواد پروتئینی نظیر انواع غلات و حبوبات احتیاجات بدن خود را رفع و فراهم سازند.
• ویتامین‌ها و مواد معدنی:بچه‌ها در این دوره برای حفظ تندرستی و زیاد شدن پایداری آنان در مواجهه با بیماری و دچار نشدن به تعدادی از بیماری‌ها به سبب کمبود ویتامین‌ها و املاح‌های گوناگون ، با استفاده و بهره‌گیری مواد غذایی و خوراکی دربرگیرنده این مواد قادرند احتیاجات بدنی خویش را برطرف سازند. نظیر ویتامین آ که در منابعی مثل جیگر ، کره گیاهی ، هلو ، زردآلو ، هویج ، کدو و اسفناج و جعفری موجود می‌باشد. از اصلی‌ترین مواد غذایی دارای ویتامین ث می‌توان گروه مرکبات ، جعفری و کلم و گوجه فرنگی را نام برد. املاح معدنی همانند کلسیم و فسفر در خوراک‌هایی نظیر شیر ، پنیر و ماست موجود می‌باشد. ویتامین د با قرار گرفتن بچه‌ها در طی روز به مدت ۱۵ دقیقه در مقابل نور آفتاب بدست می‌آید و از مواد غذایی و خوراکی‌های سرشار از آهن گوشت قرمز ، اسفناج و جعفری ، حبوباتی نظیر عدس و آجیل‌ها اشاره کرد.

به طور کلی در این گروه سنی برای تغذیه سالم کودک می‌توان از غذاهایی نظیر عدس پلو به همراه گوشت ، خرما و کشمش و سبزی پلو با ماهی ، کته با گوشت و سیب زمینی و هویج پخته شده ، خوراک گوشت با سیب زمینی و هویج ، پاستا با پنیر ، پوره‌ی سیب زمینی با کوکو سبزی ، ساندویج مرغ ، تخم مرغ و خرما استفاده کرد.

تغذیه کودکان دبستانی

تغذیه کودک دبستانی را بررسی خواهیم کرد. دوره‌ای که بچه‌ها در دبستان سپری می‌کنند ، از لحاظ تغذیه سال‌های پراهمیتی به حساب می‌آید چرا که رشد و نموی بچه‌ها در این دوره‌ی سنی به طور آهسته تداوم دارد با آنکه شتاب رشد و نموی آنان اندک‌تر از سنین نخست حیات آنان می‌باشد اما می‌بایست دقت نمود که هر وهله از رشد و نموی کودکان بر پایه روال وهله‌ی پیشین رشد کودک بوده است و وهله‌های بعدی را نیز متاثر خواهد ساخت. اساساً کودکان دبستانی به سه نوبت غذا و خوراک اصلی و دو نوبت میان وعده در طی روزمره‌شان احتیاج دارند و می‌بایست از همه‌ی دسته‌ها مواد غذایی و خوراکی استفاده نمایند تا توازن و گوناگونی مواد خوراکی مختلف در این دوره لحاظ گردد.

نوبت غذایی صبحانه تاثیر فراوانی در تندرستی و سرحالی فیزیکی و روانی و ذهنی کودکان دبستانی دارد. کودکانی که صبحانه میل نمی‌کنند بی‌توجه و کم تمرکز ، کسل و بی‌طاقت هستند و قادر نیستند فقدان مواد ویتامینه و پروتئینی و توان و قدرت جسمی خود را با صرف غذا در نوبت‌های غذایی دیگر برطرف نمایند. با نظر به این مساله که بچه‌ها در این دوره سنی قسمتی از روز را در خارج از خانه سپری می‌کنند و معده خودشان را با ماده‌های غذایی و خوراکی متنوع پر می‌نمایند مواد غذایی طبیعی و بهداشتی در خانه ارزش و تاثیر فراوانی خواهد داشت. تغذیه این گروه از بچه‌ها می‌بایست قوت بخش و انرژی زا باشد تا فقدان و کاستی‌های غذایی و خوراکی آنان را برطرف نماید.

در این دوره‌ی سنی رشد و نموی بچه‌ها به صورت مستمر و ثابت می‌باشد اما این رشد و نمو در حد دوره‌ی نوزادی و یا سنین نوجوانی نمی‌باشد. زمانی که رشد و نموی بچه‌ها آهسته‌تر پیش می‌رود ، میل به غذا توسط آنان هم کمتر می‌شود. کودکان در این دوره مشابه نوجوانان قادر نیستند میزان خوراک و غذای پذیرفته شده را خودشان ترتیب دهند زمانی که آنان اندکی بزرگتر می‌شوند ، مولفه‌های بیرونی نظیر وقت و فرصت و اندازه خوراک و غذای حاضر و تهیه شده زیادتر از مولفه‌های باطنی تنظیم کننده گرسنگی ، بر دریافت مواد خوراکی و غذایی وی نقش دارند.

• کالری: کالری مورد احتیاج بچه‌ها در این دوره ی سنی تقریباً ۷۰ کیلو کالری به نسبت هر یک کیلوگرم از وزن جسمی آنان است. در صورتی که کودکان ۱۱ تا ۱۴ ساله که تازه به بلوغ رسیده‌اند تقریباً ۵۵ کیلوکالری به نسب هر ی کیلوگرم از وزن جسمی‌شان در پسران و ۴۷ کیلوکالری به نسبت هر یک کیلوگرم وزن فیزیکی‌ در دختران است. مقدار کالری پیشنهاد شده برای گروه سنی نوجوانان اندک‌تر از میزان کالری مورد احتیاج بچه‌ها در این دوره‌ی سنی می‌باشد و این تنزل نشانگر تنزل اندازه‌ی رشد و نموی گروه سنی نوجوانان در مقایسه با کودکان دبستانی است.
• مواد پروتئینی: میزان مواد پروتئینی پیشنهاد شده برای طیف سنی ۷ تا ۱۴ سال تقریباً یک گرم به نسبت هر یک کیلوگرم وزن جسمی کودکان است. این میزان مواد پروتئینی به راحتی به وسیله‌ی یک برنامه غذایی گوشتی و مواد حبوبات دار تامین می‌گردد.
• چربی‌ها: متخصصان پیشنهاد می‌کنند که میزان چربی وعده‌های غذایی بچه‌ها پس از سن ۵ سالگی می‌بایست بدین شکل باشد که چربی به دست آمده زیادتر از ۳۰ درصد مجموع کالری و اندک‌تر از ۲۰ درصد مجموع کالری مورد احتیاج نباشد.
• مواد ویتامینه و املاح معدنی: بر طبق پژوهش‌های انجام شده ، کودکان مواد مقوی و مفید برای رشد نظیر کلسیم ، روی ، آهن را به میزان لازم مصرف نمی‌کنند. میزان سفارش شده آهن ، کلسیم و روی در این دوره‌سنی ۱۳۰۰ ، ۸ ، ۸ میلی گرم به طور روزانه می‌باشد.
• مواد لبنی: مواد خوراکی این دسته به سبب برخورداری از پروتئین ، فسفر ، کلسیم جهت رشد و نمو و تحکیم و تقویت دندان‌ها و استخوان‌های این رده‌ی سنی ضروری است. بچه‌ها در این دوره سنی می‌بایست در طی روز سه واحد از این دسته از مواد خوراکی را استفاده و میل نمایند.

پیشنهادات غذایی برای کودکان بدغذا

در صورتی که کودکتان ایرادگیر و بد خوراک می‌باشد می‌بایست حتماً به هر صورت و روشی لبنیات به خصوص شیر را در وعده ی غذایی آنان جای دهید. شما قادرید شیر را با موز یا کاکائو و یا خرما مخلوط نمایید تا کودکان مزه‌ی آن را بیشتر دوست داشته و به خوردن آن راغب شوند. امکان دارد کودک شما به آسانی حبوبات و غلات طبخ شده و آماده شده را میل نکند در این صورت توصیه می‌شود حبوبات و غلات مورد نظر را به سوپ آنان افزوده نمایید.

مواد کربوهیدراتی مواد غذایی فراوان خوبی به منظور وزن گرفتن بچه‌ها هستند که از سایر روش‌هایی نظیر دسرهای آماده شده از نشاسته نیز قابل فراهم سازی می‌باشد. با شیرین نمودن و معطر نمودن و چاشنی دار کردن این نوع دسرها با عسل و خرما و کاکائو و انواع میوه‌جات رنگی اشتهای کودکان را تحریک نموده و تمایل و علاقه آنان را به سمت این غذاها و خوراک‌ها بیشتر خواهید نمود.اغلب بچه‌ها در میل نمودن مواد گوشتی مشکل دارند و بسیار اندک رخ می‌دهد که بچه‌ها آنگونه که والدین توقع دارند مواد پروتئینی گوشتی میل نمایند. با آنکه این مواد قوت بخش و انرژی زا می‌باشند.

در صورتی که فرزندتان با مزه گوشت و شکل طبخ آن مساله و سختی دارد و علاقه‌ای به خوردن آن ندارد ، می‌بایست ابتکار و خلاقیت داشته باشید و اقسام و اشکال مزه دهنده‌ها و مواد غذایی خشبو و خوش رنگ و شیوه‌های طبخ را بیازمایید و مشاهده کنید که به چه نوعی زیادتر علاقمند است و رغبت دارد. ولی در صورتی که کودکتان با قطعه قطعه کردن و خوردن گوشت مساله و سختی دارد ، گوشت‌های طبخ شده و آب پز شده را به صورت مخلوطی و ترکیبی به سایر خوراک‌ها و غذاهای دیگر او افزوده نمایید. بدین طریق آنان بی‌آنکه بفهمند میزانی گوشت مصرف کرده‌اند.

در صورتی که کودک شما از میل کردن غلاتی نظیر نان سبوس دار امتناع می‌ورزد دلواپس و آشفته نشوید برای شماری از بچه‌ها در این دوره‌ی سنی خوراک‌های فیبردار خیلی دیرهضم به شمار می‌آیند و معده کم حجم آنان امکان دارد که آمادگی هضم این مواد را نداشته باشد.در عوض این مواد ، می‌توانید با گزینش لوبیا و له کردن آن و افزودن آن به ساندویج و یا انواع سالاد و یا پاستا فیبر غذایی کافی برای بدن آن‌ها را مهیا و برطرف سازید.

میان وعده کودکان

میان وعده خوراکی کوچک و مفیدی می‌باشد که میان دو نوبت غذایی اصلی برای بچه‌ها آماده می‌شود. چون که معده بچه‌ها کم حجم می‌باشد اما احتیاج آنان به کالری و قوت بسیار می‌باشد که با صرف سه نوبت غذایی احتیاجات بدنی آنان رفع نخواهد شد. می‌بایست همواره توجه داشته باشید که میان وعده‌ها فقط قسمت اندک و کم حجمی در فراهم سازی احتیاجات غذایی بچه‌ها خواهند داشت و هرگز جایگزین نوبت‌های غذایی اصلی نمی‌شوند. از این رو میان وعده‌های غذایی می‌بایست بین نوبت‌های غذایی اصلی جای داده شوند به گونه‌ای که در خلال ۲ تا ۳ ساعت زمان با نوبت غذایی اصلی کودک به وی داده شود. خوراک‌های نظیر شیر و بسکویت سبوس دار ، نان و پنیر و خرما ، میوه جات و کشمش ، بادام و برگه زردآلو گزینه‌های مناسب و مقوی برای تغذیه میان وعده بچه‌ها به شمار می‌آیند.

نکات مهم رفتاری در تغذیه کودکان

• جلوتر از همه و از قبل زمان فرارسیدن خوردن غذا را چند مرتبه به بچه‌ها گوشزد نمایید تا بازی و سرگرمی را رها نموده و برای غذا خوردن حاضر شوند. توقع نداشته باشید زمانی که فرزند شما درگیر فعالیت و سرگرمی‌های خود می‌باشد ، هر زمانی که صدای شما را شنید سریعاً بر سر میز غذا حاضر شود. لکن می‌بایست به آنان وقت و مجال دهید تا احساسات و شور و غلیان آنان کاسته شده و ساکت و راحت و آسوده شوند. در صورتی که مجدداً درنگ و تعلل نمود به وی گوشزد نمایید تا عمل خود را اصلاح نماید.
• جهت این که کلیات و موارد تغذیه صحیح را به فرزندتان یاد دهید و آنان را به سمت الگوهای تغذیه‌ای صحیح سوق دهید و ترغیب نمایید پیشنهاد می‌شود دیدگاه و سلیقه وی درباره‌ی غذاها و خوراک‌های مختلف را مطلع شوید و طعم و مذاق و تمایلات مورد علاقه وی را در وعده‌های غذایی روزانه جای دهید. فراموش نکنید بچه‌ها به سمت خوراک‌ها و غذاهایی که خودشان در گزینش و پختن آن شرکت داشته‌اند زیادتر تمایل و کشش دارند.
• بچه‌ها می‌بایست در هنگام صرف غذا در شرایط و موقعیت آسوده و آرامی باشند و خوراک موردنظر در نزدیک آنان قرار گرفته باشد تا بچه‌ها قادر باشند به سادگی بی‌آنکه اذیت شوند غذایشان را میل کنند.
• ظروف و وسایل تناول غذای کودک می‌بایست از نوع نشکن انتخاب شود ، چرا که اگر بشقاب و لوازم غذا شکسته شود امکان دارد کودکان دلسرد و سرخورده شوند و یا پدر و مادر خشمگین شوند.
• رنگ و ظاهر مواد خوراکی در میل به غذا خوردن بچه‌ها و تحریک آنان نقش بسیاری خواهد داشت.
• صرف و تناول غذا در یک زمان مشخص در طول روز موجب اغوا و تحریض بچه‌ها در زمان‌های مشخص شده به سمت غذا می‌شود. بچه‌ها هنگامی که گزینه‌های اندک‌تری پیش روی آنان قرار گیرد راضی‌تر و مسرورتر می‌باشند ، در صورتی که فرزند شما در طی روز تنها چند ماده‌ی خوراکی را برای غذا گزینش می‌نماید ابداً مساله‌ی شگفتی نخواهد بود و به تدریج انتخاب‌های زیادتری را در اختیار آنان قرار دهید.
• کسالت و ملالت و خواب آلودگی بچه‌ها اصلی‌ترین مورد برای کم میلی به غذا در آنان می‌شود. توصیه می‌شود پس از فراغت و آسودگی به بچه‌ها غذا بدهید.
• فرصت و زمان لازم جهت تناول غذا برای بچه‌ها موضوع بااهمیتی می‌باشد. توصیه می‌شود از تسریع و تعجیل در زمان صرف غذا توسط کودکان اجتناب نمایید.
• درست کردن غذاها و خوراک‌های مشابه و بدون تنوع موجب دلزدگی بچه‌ها خواهد شد. ولو در صورتی که خوراک و غذای محبوب و دوست داشتنی بچه‌ها بصورت پی در پی برای او تهیه شود ، بچه‌ها از تناول آن امتناع می‌ورزند. از این رو می‌بایست بچه‌ها را با اقسام و اشکال گوناگون غذاها و خوراک‌های موجود عادت دهید. پیشنهاد می‌شود خوراک‌ها و غذاهای تازه را نخست یک نفر از اعضای بزرگتر منزل صرف و تناول نماید تا سرمشقی برای بچه‌ها باشد.
• عدم فعالیت و خمودی ، خواب کم و عارضه‌ها و مریضی‌های گوناگون سب بی‌میلی و کم خوراکی در بچه‌ها خواهد شد.
• هرگز غذاها و خوراک‌های گوناگون را جهت پاداش و تشویق به کودکان به کار نگیرید ، زیرا این عمل سبب می‌گردد که فرزند شما تصور نماید که خوراک‌های شیرین و پرچرب ، انتخاب‌های خوب‌تری در مقایسه با مواد خوراکی طبیعی حاوی گوشت و میوه و سبزی و حبوبات می‌باشند ، هستند.
• زمانی که در تناول غذا اعمال و حرکات فرزندتان اشتباه می‌باشد می‌بایست واکنش‌های قطعی ، محکم و پایداری را از خود بروز دهید. به طور نمونه در صورتی که کودک شما ظرف یا غذای خود را ریخت و یا پرت نمود نبایست بعضی مواقع آن‌ها را توبیخ نمایید و بعضی مواقع به روی آنان لبخند بزنید ، بالعکس می‌بایست واکنش و حرکتی را انجام دهید که بچه‌ها احساس نمایند که عمل درست و خوبی را اجرا و اعمال نکرده‌اند. توجه داشته باشید که در زمان صرف غذا فضا و جو موجود می‌بایست خلوت و دنج باشد و از دستور دادن و یا سرزنش کردن و به کارگیری شیوه‌های تربیتی در زمان تناول غذای کودک اجتناب نمایید.

الگوی غذایی صحیح کودک

پدر و مادر نقش بسیار پررنگ و بااهمیتی بر  صحت و تندرستی کودکان خود و الگو و برنامه غذایی آنان خواهند داشت. شیر دادن به کودکان در طی شیرخواری آنان قادر است بر روی علاقه و مذاق غذایی با وادار کردن آنان با مزه و چاشنی‌های متنوع و گوناگون بر روی عادات غذایی آنان اثرگذار باشد و کودکان قادرند بدین سان مذاق خود را به سمت مواد خوراکی که مادرشان مصرف کرده است هدایت نمایند. به طور نمونه در صورتی که به کودکان در همان دوره‌ی خردسالی میوه جات و سبزیجات خورانده شود ، آنان می‌آموزند که خوراک‌های طبیعی و مقوی همانند میوه جات و سبزیجات را نیز مصرف نمایند. هر زمان که قادرید برای فرزندان خود خوراک‌ها و غذاهای طبیعی و مقوی بپزید و از افزودن مواد قندی مانند شکر و یا نمک به غذاهای آنان اجتناب کنید.

مذاق و گرایشات کودکان در سال‌های نخست حیات آنان صورت می‌پذیرد. پیشنهاد می‌شود که همواره آن را ساده حفظ کنید و موادطبیعی و سالم را در هر نوبت غذایی برای آنان تدارک و تهیه نمایید تا آنان قادر باشند مزه و چاشنی هرکدام از مواد غذایی سالم را شناسایی نمایند و به همه‌ی آن‌ها عادت نمایند. کودکانی که حدود ۲ سال سن دارند به گونه‌ی غریزی میل به بیم و هراس به خوراک‌های تازه دارند. از این رو قرار دادن خوراک‌های طبیعی و متنوع در وعده غذایی آنان گرایش و کشش آنان جهت آزمودن خوراک‌های تازه را به صورت عادی بالا می‌برد.

بررسی‌های کارشناسان مشخص ساخته است در صورتی که کودکی به ماده‌ی غذایی و خوراکی به خصوصی علاقه  و تمایل نداشته باشد ، ۴ تا ۱۰ مرتبه زمان می‌برد تا به آن ماده خوراکی تمایل پیدا نماید و آن را آزمایش نماید و بخورد. از این رو می‌بایست با صبر و حوصله به پیش بروید. نکته بااهمیت آن است که تکرار این نوبت‌ها به صورت عادی بی‌آنکه زور و جبر ، باج دادن و یا پاداش خاصی اعمال شود رخ دهد و آن لحظات را به یک وضعیت جالب و مفرح مبدل سازید و اجازه دهید تا کودکان با غذا و خوراک  خود بازی و مزه و شکل و رنگ و ساختار آن را واکاوی نمایند.

همواره به یاد داشته باشید کودکان از والدین خود تقلید می‌نمایند ، از این رو در صورتی که علاقمند به داشتن کودکی تندرست و قبراق هستید می‌بایست سرمشقی نمونه و عالی برای آنان باشید و خودتان نیز از مواد خوراکی و غذایی سالم و طبیعی و مغذی استفاده کنید. والدین ولو در صورتی که خودشان نسبت به برخی از مواد خوراکی و غذایی بی‌میل و بی‌‌گرایش هستند ضروریست که این احساس را پنهان نمایند ، چرا که امکان دارد سبب دلزدگی کودکشان از این دسته مواد غذایی و خوراک‌ها شود.

توجه داشته باشید که الگوهای غلط تغذیه‌ای آموختنی می‌باشند و در صورتی که بچه‌ها نظاره گر عادت‌های درست غذایی والدین باشند قطعاً  آن رفتارها و عادت‌ها را سرمشق و از آن پیروی خواهند کرد. بچه‌ها به سبب واکنش‌های غیرطبیعی والدین خود  نمی‌توانند حس گرسنگی و یا سیری را از عواطف و احساسات هیجانی خود نظیر برآشفتگی و دلزدگی و یاس جدا نمایند. سرگشتگی میان موقعیت فیزیکی و بدنی و عواطف ذهنی و روانی بچه‌ها ، میل کردن غذا را در عوض آنکه بر طبق احتیاجات بدنی ترتیب و کنترل نماید برطبق هیجاناتی نظیر عصبانیت در ارتباط با پدر و مادر تنظیم می‌نماید.

آلرژی غذایی در کودکان

حساسیت به مواد خوراکی و غذایی در بین بچه‌ها امری متداول و طبیعی می‌باشد. آلرژی کودک در مواد غذایی را بررسی خواهیم کرد. زمانی که تغذیه بچه‌ها را با مواد خوراکی و غذایی گوناگون شروع می‌نمایید واکنش آنان را نسبت به مواد غذایی و خوراکی موردنظر مشاهده می‌نماید. در صورتی که احساس نمودید فرزند شما به مواد خوراکی که به وی داده‌اید آلرژی دارد به مدت یک هفته مصرف آن ماده‌ی خوراکی را در وعده‌های غذایی آنان قطع نمایید و بعد از طی یک هفته مجدداً مصرف ماده‌ی خوراکی مورد نظر را آغاز نمایید. در صورتی که مجدداً علائم آلرژی در فرزند شما پدیدار و نمایان شد احیاناً حساسیت غذایی فرزند خود را یافته‌اید. برای چندین هفته ماده‌ی خوراکی و غذایی موردنظر را از برنامه غذایی فرزند خود پاک کنید و بعد طی این مدت از پزشک متخصص کودک مشاوره بگیرید.

در صورتی که فرزند شما به هر ماده‌ی غذایی و خوراکی تازه‌ای که برای او درست می‌کنید، آلرژی بروز می‌دهد و یا در میان اعضای منزل زمینه و پیشینه حساسیت دیده شده است ، میان هر خوراک و غذای تازه‌ای که بچه‌ها داده می‌شود می‌بایست یک هفته فاصله قرار دهید تا اگر کودک حساسیت نشان داد قادر باشید ماده‌ی خوراکی و غذایی مورد نظر را شناسایی نمایید و هر چه زودتر به متخصص کودک مراجعه کرده و از آنان مشورت بگیرید. آلرژی بچه‌ها در ارتباط با شماری از ماده‌های خوراکی و غذایی اندک اندک و به تدریج تا سنین ۵ سالگی کودکان رفع خواهد شد نظیر آلرژی به گندم ، سویا ، تخم مرغ و … . شماری از مواد خوراکی به طور طبیعی سبب بروز حساسیت در کودکان خواهد شد. تلاش نمایید تا پیش از سنین یک سالگی کودک از مصرف این مواد خوراکی برای بچه‌ها امتناع کنید مواد خوراکی نظیر عسل ، مرکبات ، سفیده تخم مرغ ، شیر گاو ، شکلات ، سویا ، آجیل و … .

نشانه‌های آلرژی غذایی در کودکان

در بعضی مواقع نشانه‌هایی بر روی پوست کودک ایجاد و ظاهر می‌گردد نظیر کهیر ، خارش ، قرمزی و یا ورم در زبان و لب‌ها و یا نشانه‌هایی به صورت اسهال ، استفراغ و دردهای شکمی و مشکلات تنفسی در کودکان ایجاد و ظاهر خواهد شد.

موضوع مرتبط :

متخصص تغذیه کودکان خوب و بهترین فوق تخصص تغذیه کودکان خوب در تهران

متخصص تغذیه کودکان خوب و بهترین فوق تخصص تغذیه کودکان خوب در تهران را به شما معرفی می کنیم تا بتوانید به خوبی آنها را دسته بندی کنید.

متخصص تغذیه کودکان خوب چه می داند؟

استفاده از مواد غذایی و مواد خوراکی سالم و طبیعی به داشتن صحت و تندرستی تن و بدن و روان انسان‌ها  یاری فراوانی  می‌کند. برنامه و دستورالعمل‌های درمانی ، کلیات دانش تغذیه ، انرژی و کالری و ارزش مواد خوراکی و چگونگی تغذیه سالم و خوب از مسائل و نکات اصلی و کلیدی حوزه و دانش تغذیه به حساب می‌آید. دست یافتن به یک رژیم و دستورالعمل خوراکی و غذایی درخور و سالم را می‌توان مقصود مهم و کلیدی حوزه و دانش تغذیه به شمار آورد.

بهترین متخصص تغذیه کودکان

بهترین متخصص تغذیه کودکان ، شخصی می‌باشد که از دانش  و حوزه‌ی تغذیه و برنامه غذایی و رژیم درمانی شناخت و علم تمام و جامعی دارد. او برای رده‌های سنی مختلف کودکان و یا کودکان کم وزن و یا دارای اضافه وزن و یا دچار مشکلات و کمبودهای تغذیه‌ای فراخور با شرایط و احتیاجات آنان دستورالعمل‌ها و ژیم غذایی مخصوصی را تدوین خواهد کرد. متخصص تغذیه برای کودکان مشخص می‌سازد که از چه محصولات و خوراک‌های غذایی و به چه اندازه در هر وعده‌ی غذایی  در طول روز استفاده نماید.

کارشناس و مشاور تغذیه می‌بایست در حوزه‌ی تغذیه شناخت و آگاهی تمام و جامعی داشته باشد و از جدیدترین مفروضات و دانسته‌ها  و پژوهش‌های مربوط به این شاخه و دانش پزشکی از اشراف لازم و کاملی برخوردار باشد. متخصص تغذیه کودکان می‌بایست همراه با توانایی‌ها و فنون ارتباطی ، تا اندازه‌ی نیز بر حیطه‌ی روانشناسی کودک تسلط داشته باشد تا قادر باشد به راحتی با رده‌های سنی مختلف کودکان ارتباط برقرار کند و از مشکلات آنان مطلع گردد تا فراخور با شرایط و بنیه فیزیکی و روانی کودکان ، برنامه غذایی مطلوب و مناسبی را برای آنان تدوین نماید.

تخصص تغذیه کودکان و اطفال در حقیقت دربرگیرنده موارد صحت و سلامتی بچه‌ها از دوره‌ی خردسالی تا زمان بزرگسالی آنان می‌باشد. این حوزه از دانش پزشکی به طور کلی با همه‌ی جوانب رشد و نموی بچه‌ها و وضعیت جسمی آنان در جهت عملی شدن و شکل پذیری همه‌ی قدرت و توانایی‌های جسمی و روانی آنان برای رشد و نموی کامل و تندرست و سرحال تا دوران بزرگسالی ارتباط دارد.

دقت و اعتنا و نظارت بر وهله‌های رشد و نموی بچه‌ها و مراقبت از آنان از مسئولیت‌های مهم پدران و مادران می‌باشد ولی در این بین مشکلات و موضوعاتی به وجود می‌آید که آنالیز آن از قدرت و توانایی پدران و مادران به دور است و احتیاج به یک متخصص به ویژه در زمان عارضه و ناتندرستی بچه‌ها دارد ، بدین سبب گزینش یک کارشناس و مشاور تغذیه از آغاز نوزادی و خردسالی فرزندان یکی از بااهمیت‌ترین موضوعات در زمینه تغذیه و رشد و نموی جسمی کودکان به شمار می‌آید که پدران و مادران می‌بایست به آن توجه زیادی داشته باشند.

اغلب پدران و مادران پس از دوران شیرخواری فرزندان خود با دسته‌ای از موضوعات تازه روبه‌رو می‌شوند ، مسائلی نظیر این که در چند ماهگی و چه وقت می‌بایست تغذیه با خوراک‌ها و مواد غذایی مخصوص هر رده‌ی سنی را آغاز نمایند و یا بچه‌ها با توجه به ساختار فیزیکی و مشکلاتشان به چه نوع تکمیل کننده‌های غذایی احتیاج دارند ، این موضوع در هر یک از بچه‌ها به لحاظ طبیعت و وراثت و مشکلات بدنی‌شان مختلف می‌باشد ، بدین سبب مراجعه به یک متخصص و کارشناس کودک امری ضروری به شمار می‌آید. والدین می‌توانند با گزینش یک متخصص تغذیه با دانش و آگاهی در این حوزه به رشد و نموی جسمی و روانی کامل‌تر و خوب‌تر کودکان خود مدد برسانند و آنان را برای برخورداری از جسم و تنی سرحال و تندرست در دوران بزرگسالی یاری نمایند.

وظایف متخصص تغذیه خوب کودکان در تهران و سایر شهرها

• بیان و تشریحات لازم درباره‌ی مباحث و پرسش‌های در رابطه با برنامه غذایی و اصول تغذیه‌ای صحیح به والدین کودکان.
• آگاهی و شناخت و بررسی احتیاجات مراجعه کنندگان.
• تدوین و عرضه‌ی یک دستورالعمل و رژیم غذایی مطلوب به کودکان برای هر رده‌ی سنی مختلف.
• بررسی و سنجش تاثیرات رژیم و دستورالعمل‌های غذایی و ایجاد تنوع و تبدل در آن‌ها در صورت نیاز.
• حرف زدن و تشویق والدین و کودکان به منظور ادامه دادن و پی گیری کردن دستورالعمل‌ها و رژیم غذایی و درمانی.
• عرضه و بیان دستورالعمل‌هایی در جهت بالا بردن ارزش غذاها و خوراک‌های مختلف برای کودکان.
• شناخت و اطلاع از تازه‌ترین دانسته‌ها و مفروضات و جدیدترین پژوهش‌ها و بررسی‌های مربوطه در حوزه‌ی علم تغذیه.

نتیجه گیری و جمعبندی 

اگر کودک شما علاقه ای به خوردن غذاهای مفید ندارد و یا از طعم میوه ها لذت نمی برد، باید تغییرات ابتدایی در رفتار او اتفاق بی افتد. اگر میخواهید کودکی سالم داشته باشید، باید بدانید که چطور با اون برخورد مناسب در شرایط مختلف داشته باشید. پیشنهاد کارشناسان هوش نیک بر اساس تجربه ای که با صدها کودک داشته اند، این است که ابتدا هوش کودک ارزیابی شود و سپس از مسیر استعدادیابی صحیحی قرار گیرد. بدین ترتیب رفتار های صحیح با آنها می تواند عملکرد آنها را در زمان خوردن غذا و میوه ها تغییر دهد.

---

موضوع مرتبط :

تغذیه کودک در سنین مختلف و الگوی غذایی صحیح کودک و آلرژی تغذیه کودکان